Qur`onning eng qadimgi va nodir qo`lyozma nusxalaridan biri – Katta Langar Qur`oni restavrasiyasi yakunlandi. Loyiha ustida Madaniyat va san`atni rivojlantirish jamg`armasi tomonidan jalb etilgan Fransiyaning Luvr muzeyi restavratorlari va mahalliy mutaxassislar olib bordi. Bu haqda Kun.uzga tayanib Islom.uz kanali xabar berdi.
Islom olamining muqaddas kitobi Qur`oni Karimning eng qadimgi qo`lyozmalaridan biri – Katta Langar Qur`onini restavrasiya qilish ishlari nihoyasiga etdi.
Restavrasiya ishlari 2019 yilda boshlangan edi. Madaniyat va san`atni rivojlantirish jamg`armasi hamda O`zbekiston musulmonlar idorasi hamkorligidagi loyiha uchun Fransiyaning Luvr muzeyi mutaxassislari jalb etilgan.
Jamg`arma boshqaruv raisining o`rinbosari Saida Mirziyoeva qadimiy mushaf endilikda yana ko`p asrlar butun insoniyatning ma`naviy boyligi bo`lib qolishini ta`kidladi.
«Katta Langar Qur`oni sahifalari yana ko`p asrlar nafaqat biz – o`zbekistonliklar, balki butun dunyo musulmonlari, butun insoniyatning ma`naviy boyligi bo`lib xizmat qiladi, degan umiddamiz», – deya yozib qoldirdi Saida Mirziyoev ijtimoiy tarmoqdagi sahifasida.
Ma`lumot uchun, Katta Langar Qur`oni Qashqadaryo viloyati Qamashi tumanidagi Langar ota masjidida uzoq vaqt saqlangani bois shunday nom olgan.
Bugungi kunda O`zbekistonda mazkur qo`lyozmaning 17 ta sahifasi mavjud. Mushaf VIII asrda bitilgan deb hisoblanadi, uning charm muqovasi XIV asrga tegishli.
Arabiy yozuv usullarining eng qadimiy turlaridan bo`lgan ko`fiy-hijoziy xatida bitilgan qo`lyozma oshlangan buzoq terisi – pergamentga muhrlangan. Sahifalarning o`rtacha hajmi – 53x35 sm.
Restavrasiya ishlari O`zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasining restavrasiya laboratoriyasida olib borildi. Jarayonda Luvr muzeyi restavratorlari Aksel Delo va Aurelya Streri, O`zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasining mudiri Kamoliddin Mahkamov va kutubxonaning etakchi mutaxassisi, restavrator Saidrahmat Ikromov, O`zbekiston milliy kutubxonasi konservasiya va restavrasiya bo`limi bosh mutaxassisi Shuhratilloh Po`latov, Madaniyat va san`atni rivojlantirish jamg`armasining Madaniy hamkorlik bo`limi boshlig`i Bobur Mirzo Sayomov ishtirok etdi.
«Katta Langar Qur`oni sahifalari restavrasiyadan avval juda quruq edi. Varaqlari to`lqinsimon bo`lib qolgan va juda ko`p chang yig`ilgan. Biz konservasiya jarayonini birinchi navbatda har bir sahifani tozalashdan boshladik. Kuchli deformasiya tufayli kitob yomon ahvolda edi», – deydi Luvr muzeyi restavratori Aksel Delo.
O`zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasining mudiri Kamoliddin Mahkamovga ko`ra, restavrasiya davomida fransiyalik mutaxassislar tomonidan olib kelingan maxsus qog`ozlar va maxsus kleylardan foydalanilgan.
«Hamma ishlar bajarilgach, sahifalar og`irlik ostiga, maxsus pressga qo`yildi. Sahifalar 15 oy davomida press ostida saqlandi», – deydi u.
Restavrasiya uch bosqichda amalga oshirildi. Fransiyalik mutaxassislar uning 3-bosqichi uchun salkam 15 oy deganda Toshkentga qaytib kelib, maxsus press ostida turgan Katta Langan Qur`oni sahifalari restavrasiyasi yakunlashdi.
30.01.2023, 12:54
Daniyalik siyosatchi Rasmus Paludan Rossiyaning Daniyadagi elchixonasi yaqinida uchinchi marta Qur`onni yoqib yubordi. Endi u buni "Checheniston va uning rahbarining aybi bilan" qilganini, shuningdek, chechenistonlik...
20.11.2019, 18:37
Bugun Prezident Shavkat Mirziyoev O`zbekiston islom sivilizasiyasi markaziga yana bir bor tashrif buyurdi. Davlatimiz rahbari asos solgan ushbu muassasa xalqimizning boy o`tmishini, ilm-ma`rifat rivojiga qo`shgan...
