Qarish – tabiiy jarayon. Ammo ba`zida o`ttizga endigina chiqqan ayolning qirqdan o`tgan hamjinslaridan ham kattaroq ko`rinishini tushunmaysiz. Bu terini qaritadigan zararli odatlar oqibatidir. Quyida ularni sanab o`tamiz.
- Burunni ishqalash. Ba`zida noqulay holatdan chiqish yoki biron muhim savolning javobini o`ylash uchun ortiqcha bir necha soniya yutish maqsadida ayollar burunlariga teginib, uni artayotgandek harakat qiladilar. Buning natijasida teri qizaradi, mayda tomirlardan yulduzchalar paydo bo`ladi. Ayniqsa, terisi juda nozik hisoblangan ko`z osti sohasiga teginaverish qora dog`larning va mayda ajinlarning paydo bo`lishiga xizmat qiladi.
- Birovning pardoz cho`tkasi. Opa-singillar va yaqin dugonalar ko`pincha umumiy pardoz vositalaridan foydalanishadi. Ammo cho`tka va sponjlarda sizdan avval foydalangan odamning derma parchalari, teri yog`i, shuningdek, yallig`lanishga olib keluvchi bakteriyalar qoladi. Bular terini qaritadi. Shuning uchun pardoz vositalaringiz faqat o`zingizniki bo`lsin va ularni vaqti-vaqti bilan tozalab turing. Mobil telefonlar ham o`z yuzasida ko`p bakteriya to`playdi. Ularni ham tozalab turish kerak.
- Sovun bilan yuvinish. Har kuni yuvinamiz. Ammo bu jarayonga mas`uliyat bilan yondashish kerakligini ba`zan unutamiz. Yuvinayotganda teri uchun mos keladigan, uni quritmaydigan vositalardan tanlash kerak. Oddiy atir sovun terini quritib, yupqalashtirib qo`yadi. Hatto, jo`mrakdan oqayotgan suv ham teriga zarar etkazishi mumkin. Shuning uchun yuz teringizni maxsus vositalar orqali kosmetika qoldiqlaridan tozalab, tindirilgan yoki mineral suv bilan yuving.
- Arzon ko`zoynak. Oftobdan himoyalovchi ko`zoynak nafaqat yarashishi, balki sifat talablariga ham javob berishi kerak. Ularning asosiy vazifasi ko`zni quyosh nurlaridan himoyalabgina qolmay, mayda ajinlar tushishidan asrashhamdir. Yoz kunlari faqat ko`zoynakka ishonmay ko`z atrofiga maxsus himoyalovchi kremlar ham surting.
- Pardozni yuvmay uxlash. Makiyajni yuvib uxlash muhimligini bilgani holda ko`pchilik charchoqmi yo erinish sabab bu ishni qilmaydi. Natijada upa qoldiqlari, chang va kirlar terining chuqur qatlamigacha kirib boradi. Bu allergik reaksiyalarni keltirib chiqaradi. Shuningdek, tungi kremni haddan ortiq ko`p surish, skrabni haftada 1 martadan ko`p qo`llash ham shundan yoqimsiz oqibatlarga olib keladi.
- Qattiq parhez tutish. O`z vaznini mo``tadil ushlab turolmay, dam ozib, dam semirib yuradigan insonlar terisi yaxshi ahvolda bo`lmaydi. Tez vazn tashlaganda teri osti yog` qatlami kamayadi, bu esa to`qimalar uchun o`ziga xos yostiq vazifasini o`taydigan qatlamdir. Shu sababli tez ozgan odamning terisi osilib, ajinlari ko`payib qoladi. Ozishni reja bilan, bosqichma-bosqich va asta-sekin amalga oshirish kerak.
- Haddan ortiq jonsaraklik. Jilmayish, kulish, xo`mrayish, bujmayish – xullas, yuz mimik muskullarining ko`p ishlatilishi terida ajinlar ko`payishiga olib keladi. Birov bilan gaplashayotib labingizni tishlasangiz, qosh uysangiz, qoshingizni ko`tarsangiz, bilingki, siz yuzingizda ajinlar paydo bo`lishi uchun zamini hozirlayapsiz. Albatta, umuman ehtiros aks etmaydigan yuz ham jozibali ko`rinmaydi. Lekin har ishda me`yor bo`lgani durust.
- Chekish va spirtli ichimliklar. Ko`pchilik chekuvchilar chekishning yomon ta`siri bo`rttirib ko`rsatiladi deb o`ylaydi. Albatta, chekkan insonda yomon ta`sir darhol ko`rinmaydi. Ammo yillar o`tib organizm zararli moddalarni o`zida jamlagach, teri xira, g`adir-budur bo`lib, barvaqt ajinlar yuzaga keladi. Spirtli ichimliklar esa jigarni zo`riqtiradi, bundan teridagi teshiklar kengayadi, yog` bezlari faolligi ortadi.
ShAHINA tayyorladi.
Manba: «Sug’diyona» gazetasi