Ikkinchi jahon urushi insoniyat tarixidagi eng mudhish, eng beshafqat to`qnashuv bo`lgan. Jangu jadallar Evropa, Osiyo va Afrika qit`alarida, havoyu okeanlarda kechgan. Ba`zi ma`lumotlarga ko`ra, bu urushda jami 85 milliongacha inson halok bo`lgan. Er yuzi behisob vayronagarchilik va qahatchilikka yuz tutgan.
Davlatimiz rahbari avvalgi chiqishlarida O`zbekiston xalqining G`alabaga qo`shgan hissasini yanada chuqurroq o`rganish zarurligini ta`kidlagan edi. Shundan so`ng bu borada katta ilmiy tadqiqotlar qilindi. Ilgari yopiq bo`lgan tarixiy hujjatlar ham o`rganildi. Chet ellardagi arxiv tashkilotlari, muzeylar, olimlar bilan hamkorlik natijasida qahramon ajdodlarimiz haqida yangi ma`lumotlar qo`lga kiritildi.
Masalan, shu vaqtga qadar Ikkinchi jahon urushida O`zbekistondan 1 million 500 mingga yaqin kishi ishtirok etgan, deb hisoblanar edi. Yangi topilgan ma`lumotlarga ko`ra, 1 million 951 mingga yaqin kishi urushga safarbar etilgani aniqlandi. Shuningdek, 200 mingdan ziyod askar va ofiserlarimiz jangovar davlat mukofotlari bilan taqdirlangani hujjatlar orqali o`z tasdig`ini topdi.
Yurtimizda qolgan ayollar, keksalar, yosh bolalar ham chinakam qahramonlik ko`rsatganlar. Etti yoshdan etmish yoshgacha bo`lgan barcha odam halovatdan voz kechib, tinimsiz mehnat qilgan. Respublikamizdan jang maydonlariga samolyot va tanklar, qurol-yarog`, ulkan miqdorda oziq-ovqat, kiyim-kechak va boshqa mahsulotlar etkazib turilgan.
Minglab urush qatnashchilari O`zbekistonda tashkil etilgan harbiy gospitallarda davolangan. Yangi aniqlangan ma`lumotlarga ko`ra, urush o`chog`iga aylangan o`lkalardan yurtimizga 1 million 500 ming kishi, jumladan, 250 mingdan ziyod bola evakuasiya qilingan. Xalqimiz ularga o`z uyidan joy berib, so`nggi burda nonini ham baham ko`rgan.
Elimizning bu jasorati, mehr-muruvvat va insonparvarlik fazilatlari hali hamon shon-sharaf maktabi, g`urur-iftixor manbai bo`lib kelmoqda. Vaqt o`tgani sayin bu o`lmas qadriyatlarning ahamiyati tobora ortib bormoqda.
Shon-sharaf muzeyida ana shunday shonli tarix o`z ifodasini topgan. Tarixiy fakt va voqealar zamonaviy texnologiyalar, interaktiv usullar yordamida aks ettirilgan.
Davlatimiz rahbari muzey ekspozisiyasi bilan tanishdi. Bu erdagi eksponatlar Ikkinchi jahon urushidagi G`alabaga katta hissa qo`shgan xalqimizning jasoratini tarannum etishga, yosh avlodni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga xizmat qilishini ta`kidladi.
- Bu muzeyning paydo bo`lishi adolatning tiklanishi demakdir. Tariximizning bir qismi bo`lgan urush voqealarini bir joyda namoyon etadigan bunday maskan yo`q edi. Bu ishlardan maqsad-muddaoimiz - xalqimizning Ikkinchi jahon urushidagi G`alabaga qo`shgan buyuk hissasini tarixga muhrlab qo`yish, yosh avlodlarga etkazish. Yuz yillardan keyin ham odamlar kelib, urush voqealari va oqibatlarini, tinchlik qadrini bilishi kerak, - dedi Prezident.
Muzey oltita bo`limdan iborat bo`lib, 1-bo`limda respublikamiz aholisining frontga safarbar etilishi, jang maydonlaridagi jasorati aks ettirilgan. Ikkinchi bo`lim “O`zbekiston – front uchun ishonchli tayanch qo`rg`oni” deb nomlangan. Keyingi bo`limda urush yillarida yurtimizdagi ilm-fan, ta`lim, madaniyat, sog`liqni saqlash sohalari namoyish etilgan. 4-bo`lim “Urush va g`alaba haqida xotiralar, xalqning quvonch va shodligi” deb atalgan bo`lsa, navbatdagi sho``bada urush yillaridagi badiiy adabiyot, san`at va matbuot haqida hikoya qilingan. «Mardlar jasorati mangu yashaydi» nomli 6-bo`limdan 33 jildlik «Xotira» kitobi, shuningdek, bayram munosabati bilan nashr etilgan kitob-albom va boshqa eksponatlar o`rin olgan.
Shavkat Mirziyoev Shon-sharaf muzeyida har bir qo`mondonlikning o`z joyi bo`lishi, ilmiy tadqiqotlar o`tkazib, ularning ekspozisiyalarini to`ldirib borishi zarurligini ta`kidladi. Harbiy xizmatchi va kursantlarni, yoshlarni bu erga olib kelib, ularda mardlik, fidoyilik ruhini shakllantirish bo`yicha tavsiyalar berdi.
Davlatimiz rahbari bog`dagi «Ko`z yoshi» majmuasini ham ko`zdan kechirdi. Ko`z shaklidagi bu badiiy majmuada urushning mudhishligi, millati va dinidan qat`i nazar, barcha odamlar birligi ifodalangan.
Bog` hududida bir nechta marmar devorlarda kompozision pannolar barpo etilgan. Ularda sarkarda bobolarimiz tarixidan lavhalar, Ikkinchi jahon urushiga oid eng muhim ma`lumotlar, milliy armiyamizning hozirgi jangovar holati aks ettirilgan. Urush yillaridagi kuy-qo`shiqlar va xabarlar asosida tarixiy muhit jonlantirilgan.
