2020 yil 6 oktyabrdagi “Raqamli O`zbekiston — 2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi Prezident farmoniga ko`ra, “O`zbekneftgaz” AJ tarixida ilk marotaba zamonaviy talablarga mos keladigan “OPEN-SPACE” ko`rinishida Modellashtirish markazi barpo etildi. Xo`sh, bu markaz nima vazifani bajaradi, sohada nima yangilik qilmoqda.
“O`zbekneftgaz” AJ tomonidan jurnalistlar uchun Modellashtirish markazida press-tur o`tkazildi va ayni yuqoridagi savollarga javob berildi.
Markazda O`zbekistondagi mavjud jamiki gaz konlari va ularda mavjud bo`lgan quduqlar joylashuvi modellashtirilgan, raqamli ma`lumotlar bazasi jamlangan. Qayd etilishicha, 2019-2023 yillar mobaynida markaz tomonidan "O`zbekneftgaz" AJ tasarrufidagi 7200 dan ortiq quduq bo`yicha 470 mingga yaqin geologik va texnik ma`lumotlar, 1400 dan ortiq quduq bo`yicha 44 mingta geofizik tadqiqotlar natijalari, 5476 km kv. va 750 ta seysmik ma`lumotlar raqamlashtirilgan.
Ma`lumotlar aniq raqamlarga asoslangan, shunday ekan gaz zaxiralari bo`yicha barchani qiziqtirgan savollarga ham etarlicha izoh berildi.
"Respublika bo`yicha eng ko`p gaz Qashqadaryo viloyatida, eng kami esa (deyarli yo`q) Farg`ona vodiysida qazib chiqariladi. Ta`kidlash kerakki, O`zbekistondagi gaz konlarining aksariyati 70-80 yillarda topilgan va ayni paytda u konlarda gazlar kamayib bormoqda. Bu tabiiy jarayon. Hozirda bizning oldimizdagi eng katta vazifa ham yangi gaz konlarini topishdir. Yangi gaz konlarini topish va u erda gaz quduqlarini yaratib, qazish ishlarini olib borish bir qaraganda oddiy jarayondek tuyulishi mumkin. Biroq, birgina shu ishning o`ziga qariyb besh yil vaqt ketadi va bu juda mas`uliyatli va og`ir jarayondir. Bugungi kunda eng istiqbolli, yosh gaz koni Ustyurt gaz koni hisoblanadi. Bizning modellashtirish markazimizda mazkur gaz konlarining aynan qaysi hududlarida yangi quduqlar qazish mumkinligini avval o`rganib, keyin ishni boshlash imkoni yaratiladi. Avvalllari bu ishlar ham tavakkalchilikka asoslanar edi", - deydi "O`zbekneftgaz" Boshqaruv raisining birinchi o`rinbosari Bekzod Usmanov.
Ma`lum qilinishicha, O`zbekistonda reja bo`yicha bir yilda 32, mlrd. kub gaz qazib olish buyurtmasi berilgan. Hozirda sohada raqamlashtirishni samarli yo`lga qo`yilgani va bu borada aniq harakatlarning samasi o`laroq yillik ko`rsatkich 34 mlrd.kubga etkazilmoqda.
Xo`sh, qazib olingan gaz zaxiralari respublika iste`moli uchun qanday taqsimot qilinadi? Ma`lum qilinishicha, gaz mahsuloti qazib olinar ekan, avvalo u zararli moddalardan iste`molga yaroqli qilib qayta tozalandi va rejaga ko`ra, "O`ztransgaz" va "Hududgaz" tashkilotlariga taqsimot qilinadi. Ya`ni, gazni iste`molchilarga etkazib berish vazifasi boshqa ikki tashkilot tomonidan amalga oshiriladi.
Shundan so`ng, "O`zLITIneftgaz" AJ binosida mutaxassislar tomonidan “E-kon” loyihasi doirasida konlarni raqamlashtirish bo`yicha amalga oshirilayotgan ishlar haqida batafsil ma`lumot berildi.
Qayd etilishicha, ushbu loyiha 1400 dan ortiq quduq, 150 dan ortiq gaz yig`ish punkti va 14 ta gaz tozalash inshootini bosim va harorat sensorlari bilan jihozlashni ko`zda tutadi. Ulardagi ma`lumotlar simsiz aloqa orqali foydalanuvchilar uchun maxsus serverlarga uzatiladi.
Bugungi kunga qadar har bir kon bo`yicha 340 tagacha axborot oqimi yagona dasturiy-texnik kompleksida tizimli ravishda bog`landi. Kamida 20 ming axborot oqimini "O`zbekneftgaz" AJning barcha konlari uchun yagona raqamlashtirish bazasiga birlashtirish imkonini beruvchi global arxivator yaratildi.
Press-tur davomida jurnalistlar yana bir muhim masala — o`tgan yili bo`lgani kabi anomal sovuq yana takrorlanadigan bo`lsa, benzin taqchilligi kuzatilishi ehtimoli haqida so`rashdi. Mutaxassislarning ta`kidlanishicha, bu borada qator chora-tadbirlar rejalashtirilmoqda, "O`zbekneftgaz" AJ tomonidan yoqilg`i zaxirasi yaratilmoqda.
Neft va gaz qazib olish jarayonlarining o`zi haqida yaqindan, yanada yaxshiroq ma`lumotga ega bo`lish uchun esa Jamiyatning navbatdagi press-turi aynan konlarda tashkil etilishi rejalashtirilayotgani ma`lum qilindi.
