Har qanday ayol erining toparmon-tutarmon, omadli va baxtli bo`lishini istaydi. Zero, oila, farzandlarning baxti, kelajagi va farovonligi shunga bevosita bog`liq. Agar istak bo`lsa, buni har bir ayol uddalashi mumkin.
Ayol – oilaning qalbi. Erkak har qancha mustaqil bo`lmasin, ruhiy-ma`naviy jihatdan o`z ayoliga muhtoj bo`ladi. Shu sababli bizda yosh qizlarni oilaga tayyorlash, ularning ma`naviy xususiyatlarini tarbiyalashga katta e`tibor qaratilgan. Umuman olganda, insonni o`zgartirish qiyin. Ammo ayol istasa, turmush o`rtog`ini ulkan ishlarga ilhomlantirishi, unga madad va ishonch bag`ishlashi mumkin. Ammo qanday?
- Ayol hech qachon eri bilan ochiqdan-ochiq bahslashmasligi, ayniqsa unga «sizga ishonmayman» demasligi kerak. Ko`pchilik erkaklar oilasi uchun tunu kun mehnat qilishga tayyor. Ular ko`p hollarda pul uchun ham emas, ayollari ularni qadrlashi, intilishlarini e`tirof etishi uchun harakat qilishadi. Buni o`zlari tan olmasalar yoki anglamasalar ham, haqiqat shunday. Shuning uchun erkak ayoli va farzandlari ko`z o`ngida noshud, qo`lidan ish kelmaydigan bo`lib qolishni istamaydi. Agar ayoli uni shunday deb o`ylasa va ochiqdan-ochiq bu fikrini aytsa, bu er uchun halokat. Erkakning o`ziga ishonishi ko`p narsani belgilaydi. Ayollar esa erlaridagi ishonchni sobit qilishlari mumkin. Faqat erga ishonish kerak.
- Eringizni ortidan yomonlamang. Ishonmasligingiz mumkin, ammo kim ortimizdan yomonlaydi, kim bizni aslida yaxshi ko`radi-yu, kim ikkiyuzlamachilik va tilyog`lamalik qiladi – bularni yurakdan his qilib turamiz. Erkak nima uchun ayoli bilan chiqisha olmasligini o`zi ham tushunmasligi mumkin. Ammo hammasiga g`iybat sabab. Chunki xotini uni onasi yoki dugonasiga yomonlaydi. Er esa buni his etib turadi. Xullas, juftingizni ortidan ham sizlab, maqtab gapiring.
- Co`zlarini diqqat bilan tinglang. Turmush o`rtog`ingizga u sizning hayotingizda muhim insonligini anglating. Xatti-harakatlaringiz va hulqingiz bilan buni tasdiqlang. Uning har bir so`zi va qilayotgan ishi e`tiboringizda ekanini bilsin. Bu erkaklarga quvvat va ilhom bag`ishlaydi.
- Hurmat bilan tilga oling. Boshqalarga u haqida gapirganda shunchaki «erim» deyish bilan «dadajonisi» deb atash orasida farq bor. Shuningdek, uning o`ziga ham «falonchi aka» yoki «dadasi» degandan ko`ra, ba`zi-ba`zida «begim», «sultonim» yo bo`lmasa «xo`jayin» desangiz, ko`ngli ko`tariladi. Sizdan nima ketdi?! Ayniqsa, bu kelajakda oila va farzandlar farovonligiga foyda keltirsa…
- Unutmang, siz turmushga chiqqan erkak — sizning taqdiringiz. Shuning uchun turmush o`rtog`ingizga nisbatan hurmat va mehr-muhabbat tuyg`ularini o`zingizda tarbiyalashingiz kerak. Qiyinchiliklar, turmush tashvishlarini birgalikda engib o`tish asnosida bu tuyg`ular yanada rivojlanib boradi. Faqat tushunib oling, shu erkak sizga Yaratgan tomonidan yuborilgan. Boshqa emas, aynan siz uni nimangiz bilandir jalb etdingiz, o`zingizga rom qildingiz. Demak, uni mahkam ushlang.
- Juftingiz g`ashingizni keltirsa, bu tuyg`uni engishga harakat qiling. Agar til uchida eringizga hurmat izhor etsangiz-u, qalban unga yaqin bo`lmasangiz, buni erkaklar his etishadi. Hammasi teskari natija berishi mumkin.
- Tasavvurni ishga soling. Ayollarda savqi tabiiy (intuisiya) va tuyg`ular erkaklarga nisbatan yaxshi rivojlangan. Juftingizni uddaburron, tadbirkor, muvaffaqiyatli inson sifatida tasavvur eting. Ko`rasiz, bu albatta haqiqatga aylanadi. Bordiyu eringizni noshud, qo`lidan ish kelmaydigan, bekorchi, bir umr shu ahvolda qolib ketadigan holatda tasavvur etsangiz, shunday bo`ladi ham. Demak, hammasi o`zingizga bog`liq.
- Sabrli bo`ling. Insonning ichki sifatlari uning atrofdagilar bilan munosabatlarini belgilaydi. Hammasidan ham xudbinlik va g`azab yomon. Bir necha daqiqalik g`azabga berilish eng uyg`un munosabatlarni ham rasvo qilishi mumkin.
- Norozilikka barham bering. Bu tuyg`uni hatto o`zingiz ham tan olmasligingiz mumkin, ammo u sizni ichdan emiradi. Buni atrofdagilar — farzandlaringiz va turmush o`rtog`ingiz his etishadi. Bolalar «onam meni yaxshi ko`rmas ekan», degan xayolga bora boshlaydi. Turmush o`rtog`ingiz esa sizni «noshukur, zahar» deb o`ylaydi. Bilib qo`ying, buzg`unchi tuyg`uni yashirish emas, u bilan kurashish va engish kerak.
Muvaffaqiyat nima degani?
Oilangizning tinchi va farovonligi sizning bu savolga qanday javob berishingizga ko`p jihatdan bog`liq. Eringizga yordam berishni istashingizning o`zi kifoya emas. Buni to`g`ri amalga oshira bilish ham kerak. Bugungi kunda ko`pchilik muvaffaqiyatni pul, hokimiyat va yana boshqa moddiy ko`rsatkichlar bilan o`lchaydigan bo`lib qolgan. Muvaffaqiyatni bunday tushunish noto`g`ri. Eringiz ishlab topayotgan pulning miqdoridan ham ko`ra, uni qanday yo`l bilan topayotgani va evaziga nimalarni qurbon qilayotgani muhimroq. Balki turmush o`rtog`ingiz ko`p pul topmas, ammo bu uning omadsizligidan dalolat emas. Hech kim nasibadan ortig`iga ega bo`la olmaydi. Bordiyu sizning qistovlaringiz bilan ko`proq pul topishga urinib ketsa, bundan uning boshqa jihatlari — masalan, sog`lig`i yoki oilangizning xotirjamligi zarar ko`rishi mumkin. Dono ayol buni tushunishi kerak.
Qaysidir ma`noda erkak va ayol muvaffaqiyatni turlicha tushunishadi. Bu tabiiy. Risoladagi ayol uchun muvaffaqiyat bu: bo`lajak farzandlari uchun yaxshi ota topish, oila qo`rg`onini barpo etish, uyni shinam va fayzli tutish. Risoladagi erkak uchun esa: yaxshi amal, yaxshi mashina va yaxshi xotin. «Peshana bitta bo`ladi», deyishadi. Balki siz o`zingizni qoniqtirmayotgan er bilan ajrashib, boshqasiga tegish orqali masalani hal etmoqchi bo`larsiz. Ammo birinchi turmushda uchragan muammolar sizni keyin ham tark etmaydi, aksincha, qayta-qayta yo`lingizdan chiqaveradi.
Irodali ayollar
So`nggi paytlarda erkaklarning jamiyatdagi mavqei susayib, oila va ro`zg`or tashvishini ko`proq ayollar o`z zimmalariga olayotgani haqida eshitib turamiz. Hayotda hamma narsa bo`lishi mumkin. har bir oilaning o`z pastu-balandi, iliq-sovug`i bo`ladi. Ammo unutmaslik kerakki, ayol uchun oila va farzandlar manfaati doim birinchi o`rinda turadi. Farzandingiz betob bo`lib tursa, hech qanday karera sizni baxtli qila olmaydi.
Olaylik, ayol jamiyatda, ilmda, ishda o`zini ko`rsatgisi keladi, unda shunga nisbatan qobiliyat va istak bor. Istak kuchli bo`lsa, u albatta amalga oshadi. Hayot buning uchun sabab ham taqdim etadi. Bunday ayollarning erlari betob yoki ishsiz bo`lishi mumkin. Shunda ular ro`zg`or tashvishlarini o`z zimmalariga olishlariga to`g`ri keladi. Yoki ularning erlari g`amxo`rlik va moddiy madadga muhtoj inson, masalan, ijodkor shaxs yoki ilm kishisi bo`ladi mumkin. Xullas, qanday erkakka duch kelish ham ayolning fe`li va energetikasiga bog`liq.
Muvaffaqiyatli erkaklar
Ba`zi ayollar nolib qolishadi: «Erim ishdan bo`shamaydi, oilasi uchun vaqt topolmaydi»… Albatta, buning yaxshi taraflari kam. Ammo turmush o`rtog`ingiz vazir bo`lsa, albatta, uning bolalar bilan shaxmat o`ynab o`tirishga vaqti bo`lmaydi. Erkak kishi uchun ish juda muhim, ammo oilaga ham vaqt ajratish kerak. Chunki insonning asosiy vazifasi ham, maqsadi ham zurriyot qoldirish va ularga mehr berishdir. Bundan muhimroq ish bo`lishi mumkin emas. Ko`pincha ota-onalarining e`tiboridan mahrum o`sgan bolalar tajovuzkor bo`lib qolishadi yoki o`z ota-onalari bilan til topisha olishmaydi. Unutmang, bolalarga mehr kerak!
Shahnoza To`raxo`javea
