18 dekabr kuni BMT xavfsizlik kengashining "Ayollar, tinchlik va xavfsizlik" to`g`risidagi 1325-sonli rezolyusiyasi bo`yicha Milliy harakatlar rejasini ishlab chiqish va amalga oshirish sohasidagi eng yaxshi amaliyotlar mavzuida onlayn davra suhbati bo`lib o`tdi. Anjuman BMT Xavfsizlik Kengashining ushbu rezolyusiyasi qabul qilinganligining 20 yilligiga bag`ishlandi.
Mazkur tadbir O`zbekiston Respublikasi Gender tenglikni ta`minlash komissiyasi, Inson huquqlari bo`yicha O`zbekiston Respublikasi Milliy markazi, Evropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti kotibiyati (Vena), EXHTning O`zbekistondagi loyihalari muvofiqlashtiruvchisi ofisi tomonidan tashkil etildi.
Davra suhbatida O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi Tanzila Narbaeva so`zga chiqib, BMT Xavfsizlik Kengashining 1325-sonli rezolyusiyasi bo`yicha ishlab chiqilayotgan Milliy harakat rejasi muhimligini ta`kidladi.
Senat Raisining so`zlariga ko`ra, "O`zbekiston siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy hayotida xotin-qizlarning ishtirokini faol ilgari surish respublika hukumatining asosiy vazifasidir". O`zbekiston rahbariyati tomonidan so`nggi paytlarda mamlakatimizni yanada rivojlantirishning hayotiy muhim qarorlar qabul qilish jarayonlarida xotin-qizlarning rolini sezilarli darajada oshirishga qaratilgan qator qarorlar ishtirokchilarning diqqat e`tiborini tortdi.
O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Spikerining birinchi o`rinbosari, Inson huquqlari bo`yicha O`zbekiston Respublikasi Milliy markazi direktori Akmal Saidov mamlakatimizda xotin-qizlarning ijtimoiy va davlat qurilishidagi ishtirokini oshirish, gender tenglikni ta`minlash va xotin-qizlarning kamsitilishiga yo`l qo`ymaslik bo`yicha barqaror rivojlanish maqsadlari bo`yicha muayyan chora-tadbirlar izchil amalga oshirilayotganini ta`kidladi.
Shuningdek, “Ayollar, tinchlik va xavfsizlik” bo`yicha milliy harakatlar rejasi loyihasi gender siyosatini yanada samarali amalga oshirish va eng yaxshi natijalarga erishishga intiladigan ustuvor sohalarni belgilashiga e`tibor qaratildi.
BMT Xavfsizlik Kengashining "Ayollar, tinchlik va xavfsizlik" to`g`risidagi 1325-sonlirezolyusiyasi bundan 20 yil oldin, 2000 yil 31 oktyabrda birinchi marta ayollarning mojarolarni oldini olish, hal qilish va tinchlik o`rnatishda muhim ishtirokisiz mustahkam dunyoga erisha olmasligi tan olingan holda qabul qilingan. Ushbu asosiy qaror ayollarni barcha tinchlik va xavfsizlik tashabbuslarida gender masalalarini amalga oshirish bilan bir qatorda to`liq va teng ishtirok etishga chaqiradi.
Ushbu rezolyusiya ayollarni mojarolarni hal qilish bo`yicha tinchlik muzokaralarida ko`proq ishtirok etishga, shuningdek xalqaro va milliy darajadagi etakchilik lavozimlarida ayollar sonining ko`payishiga ko`proq jalb qilishni talab qiladi.
O`tgan 20 yil mobaynida BMTning 193 davlatidan 86 ta davlatda rezolyusiyani amalga oshirish bo`yicha "Harakatlar rejasi" ishlab chiqildi. Ushbu davra suhbati davlatlarning eng yaxshi amaliyotlarini o`rganishga bag`ishlandi.
Tadbir davomida xalqaro va milliy ekspertlar tomonidan BMT Xavfsizlik Kengashining 1325-sonli rezolyusiyasi bo`yicha milliy harakat rejalarini amalga oshirish va monitoring qilishning xorijiy tajribasi haqida atroflicha ma`lumot berildi.
Xususan, Irlandiya Tashqi ishlar va savdo vazirligining ixtiloflarning oldini olish boshqarmasi direktori, elchi Aine Herns davlatlar Birlashgan Millatlar Tashkilotining Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishish uchun birgalikda mas`ul ekanini qayd eto`di. Bundan tashqari, u BMT Xavfsizlik Kengashining 1325-sonli rezolyusiyasini hamda ayollar, tinchlik va xavfsizlik masalalari bo`yicha barcha keyingi rezolyusiyalarni ham har tomonlama amalga oshirishga birgalikda intilish zarurligini ta`kidladi.
Albaniya hukumatining ayollar, tinchlik va xavfsizlik masalalari bo`yicha mutaxassisi Eralda Kanining fikricha, "Ayollar, tinchlik va xavfsizlik" rezolyusiyasining barcha tarafdorlari uchun milliy qonunchilikka tegishli o`zgartirishlar kiritish va siyosiy yangilanishlarni amalga oshirish borasida ortga chekinishga yo`l qo`yilmasligi lozim. Bu borada kuchli va qat`iy majburiyatlarni o`rnatish, ayni masalalarga doimiy e`tibor berish joizligini qayd etdi.
Misol uchun, Gruziyada pandemiya ta`siriga qaramasdan, mamlakat ijtimoiy hayotining barcha sohalarida gender tenglikni ta`minlashga ko`maklashish, shuningdek tinchlik muzokaralarida ayollarning ishtirokini kengaytirish davom etmoqda. Gruziyaning ayollar, tinchlik va xavfsizlik masalalari bo`yicha kun tartibini amalga oshirish bo`yicha uchinchi milliy xarakatlar rejasi 2018-2020 yillarga mo`ljallangandir. Mazkur rejada, xususan, ayollarning ishonch va yarashuvni mustahkamlash jarayonlaridagi ishtirokini kengaytirishga alohida e`tibor qaratilgan.
Davra suhbatida ta`kidlanganidek, BMT Xavfsizlik Kengashining 1325-sonli rezolyusiyasi bo`yicha O`zbekiston Milliy harakatlar rejasi loyihasi quyidagilarni o`z ichiga oladi:
* Tinchlik va xavfsizlikni rag`batlantirish va qo`llab-quvvatlash jarayonlarida ayollarning ishtirokini rag`batlantirish;
* "Ayollar, tinchlik va xavfsizlik" mavzuida bilimlarni chuqurlashtirish va tarqatish va xabardorlikni oshirish;
* Favqulodda vaziyatlarda ayollar va qizlarning huquqlarini himoya qilish va hisobga olish tizimini takomillashtirish;
* BMT Xavfsizlik Kengashining 1325-sonli rezolyusiyasini amalga oshirishda fuqarolik jamiyatining ishtirokini rag`batlantirish.
Anjuman ishtirokchilari kun taribidagi mavzuni qizg`in muhokama qilib, o`z amaliy taklif va tavsiyalarini ilgari surdilar.
Inson huquqlari bo`yicha
O`zbekiston Respublikasi
Milliy markazining
matbuot xizmati
