O`zbekiston Fanlar akademiyasi Genomika va bioinformatika markazi tomonidan yaratilayotgan «pomidor-vaksina» to`g`risidagi xabarni rossiyalik immunolog, tibbiyot fanlari nomzodi Nikolay Kryuchkov sharhladi . Uning aytishicha, eyiladigan vaksinalar usidan tajribalar o`tgan asrning 90 yillaridan boshlangan va hozirgacha «istiqbolli sanalgani uchun» tajribalar davom etmoqda.
U «fitovaksina»larning 5 ijobiy tomonini sanab o`tdi:
1. Qulaylik, og`riq yo`qligi. Ignada ukol qilishga hojat qolmaydi. Eysanu, qutulasan.
2. Nojo`ya ta`sirlar kam – vaksinadan keyingi reaksiyalar oddiy vaksinalarnikiga nisbatan kam bo`ladi.
3. Emlash xonalari, tibbiyot xodimlari, sterillikni saqlash va boshqa shart-sharoitlarga ketadigan harajatlar qisqaradi.
4. Saqlash uchun alohida muzlatgichlar va muzlatgichlar bilan jihozlangan transport vositalari kerak bo`lmaydi.
5. Ishlab chiqarish arzonga tushadi. Bioreaktorlarda yoki boshqa uskunalar yordamida ishlab chiqariladigan vaksinalardan kamroq xarajat talab qiladi.
«O`simliklar tabiatan himoya qobig`iga ega, shu bois ham vaksina organizmga tabiiy biokapsulada tushadi. Shu bois ham immunitet ishlab chiqarishi kerak bo`lgan oqsillar ovqat hazm qilish tizimining yuqori qismida so`rilmaydi, balki chuqurroq kirib boradi, bu ham bo`lsa ushbu vaksinaning yana bir ijobiy tomonidir», – deydi mutaxassis.
Hozirda dunyoda ham, O`zbekistonda ham iste`mol qilinadigan vaksinalarni yaratish bo`yicha tajribalar davom ettirilmoqda. Ammo hali birorta ham bunday vaksina klinik amaliyotda qo`llanilmayapti. O`zbekiston olimlari dunyo ilmiy jamoatchilik bilan baravar qadam tashlayotgani quvonarli. Tadqiqotlar davom etmoqda.
