Niallia circulans deb nomlangan shtamm nafaqat sayyora yuzasidan yuzlab kilometr balandlikdagi shafqasiz kosmik hayotga moslashdi, balki kelajakda odamlarga boshqa sayyoralarni o‘zlashtirishga, chiqindilar bilan kurashishga va kasalliklarni davolashga yordam beradigan ajoyib qobiliyatlarni namoyish etmoqda.
Yangi shtammning kashf etilishi "Shenchjou-15" kemasi ekipajining mashaqqatli mehnati natijasi bo‘ldi. Kosmonavtlar yarim yil davomida steril salfetkalar yordamida stansiya yuzalaridan mikroorganizmlar namunalarini yig‘ishdi. Muzlatilgan namunalar Yerga yuborildi, u yerda olimlar ularning genom va metabolik tahlilini o‘tkazdilar. Shunday qilib, Niallia circulans tuproq bakteriyasiga genetik jihatdan yaqin bo‘lgan, ammo noyob mutatsiyalarga ega bo‘lgan g‘ayrioddiy shtamm aniqlandi.
Uning asosiy xususiyati yerdagi organizmlarning ko‘pchiligi uchun halokatli bo‘lgan sharoitlarga favqulodda chidamliligidir. Bakteriya oksidlanish stressi (nurlanish ta’sirida hujayralarni yemirish jarayoni) bilan oson kurashadi va shikastlangan DNKni samarali tiklaydi. Bundan tashqari, u ba’zi organik birikmalarni (masalan, jelatin) azot va uglerod manbai sifatida ishlatish orqali parchalashni va himoya bioplyonkalarini hosil qilishni o‘rgandi. Bu ko‘nikmalar omon qolish uchun juda foydali bo‘ldi.
Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, Niallia circulans mikrobi stansiyaga allaqachon o‘zgartirilgan holda tushgan yoki to‘g‘ridan to‘g‘ri orbitada rivojlangan, bu esa uni Xitoy tarixidagi birinchi ma’lum "kosmik" shtammga aylantirgan.
Olimlarning ta’kidlashicha, ushbu bakteriyaning yaqin "qarindoshi" Niallia circulans immuniteti zaiflashgan odamlarda sepsisni keltirib chiqarishi mumkin. Topilgan mutant mikrobning jelatinni parchalash qobiliyati esa qo‘shimcha tadqiqotlarni talab qiladi, chunki bu organizm biriktiruvchi to‘qimalarining asosini tashkil etuvchi oqsil - kollagen uchun xavf tug‘dirishi mumkin.
Xitoylik tadqiqotchilar mikroblarning yangi shtammini o‘rganish kosmonavtika va fanning kelajagi uchun juda muhim ekanligiga ishonishmoqda. Ushbu bakteriyaning organik moddalarni parchalash qobiliyati chiqindilarni qayta ishlashning yangi texnologiyalarini yaratish uchun istiqbollar ochadi. Uning radiatsiyaga chidamliligi esa olimlarga uzoq muddatli kosmik parvozlar paytida inson hujayralarini qanday himoya qilish kerakligini ko‘rsatishi mumkin.
