Niallia circulans деб номланган штамм нафақат сайёра юзасидан юзлаб километр баландликдаги шафқасиз космик ҳаётга мослашди, балки келажакда одамларга бошқа сайёраларни ўзлаштиришга, чиқиндилар билан курашишга ва касалликларни даволашга ёрдам берадиган ажойиб қобилиятларни намойиш этмоқда.
Янги штаммнинг кашф этилиши "Шенчжоу-15" кемаси экипажининг машаққатли меҳнати натижаси бўлди. Космонавтлар ярим йил давомида стерил салфеткалар ёрдамида станция юзаларидан микроорганизмлар намуналарини йиғишди. Музлатилган намуналар Ерга юборилди, у ерда олимлар уларнинг геном ва метаболик таҳлилини ўтказдилар. Шундай қилиб, Niallia circulans тупроқ бактериясига генетик жиҳатдан яқин бўлган, аммо ноёб мутацияларга эга бўлган ғайриоддий штамм аниқланди.
Унинг асосий хусусияти ердаги организмларнинг кўпчилиги учун ҳалокатли бўлган шароитларга фавқулодда чидамлилигидир. Бактерия оксидланиш стресси (нурланиш таъсирида ҳужайраларни емириш жараёни) билан осон курашади ва шикастланган ДНКни самарали тиклайди. Бундан ташқари, у баъзи органик бирикмаларни (масалан, желатин) азот ва углерод манбаи сифатида ишлатиш орқали парчалашни ва ҳимоя биоплёнкаларини ҳосил қилишни ўрганди. Бу кўникмалар омон қолиш учун жуда фойдали бўлди.
Тадқиқотчиларнинг таъкидлашича, Niallia circulans микроби станцияга аллақачон ўзгартирилган ҳолда тушган ёки тўғридан-тўғри орбитада ривожланган, бу эса уни Хитой тарихидаги биринчи маълум "космик" штаммга айлантирган.
Олимларнинг таъкидлашича, ушбу бактериянинг яқин "қариндоши" Niallia circulans иммунитети заифлашган одамларда сепсисни келтириб чиқариши мумкин. Топилган мутант микробнинг желатинни парчалаш қобилияти эса қўшимча тадқиқотларни талаб қилади, чунки бу организм бириктирувчи тўқималарининг асосини ташкил этувчи оқсил - коллаген учун хавф туғдириши мумкин.
Хитойлик тадқиқотчилар микробларнинг янги штаммини ўрганиш космонавтика ва фаннинг келажаги учун жуда муҳим эканлигига ишонишмоқда. Ушбу бактериянинг органик моддаларни парчалаш қобилияти чиқиндиларни қайта ишлашнинг янги технологияларини яратиш учун истиқболлар очади. Унинг радиацияга чидамлилиги эса олимларга узоқ муддатли космик парвозлар пайтида инсон ҳужайраларини қандай ҳимоя қилиш кераклигини кўрсатиши мумкин.
