So`nggi kunlarda muhokamalar maydonining qizg`in baxslaridan biriga aylangan “Mendirman Jaloliddin” tarixiy seriali ko`pchilikni tarix sahifalari, tarix adabiyotlarini qayta ko`rib chiqishga undayotgani bor gap. Badiiy to`qimalarga boy bo`lgan mazkur filmni ko`rish orqali tomoshabin uning tarixiy haqiqatlarga qanchalik mos kelishini tekshirib ko`radi. O`zi uchun aslida Jaloliddinning kim ekanligini kashf etadi. Aslida har ikki holatda ham Jaloliddin Manguberdi shaxsi ulug`langan qiyofada aks etadi. Unga taqlid qiluvchilar, uni o`ziga timsol sifatida ko`ruvchilar soni ko`payadi. Madaniyat vaziri Ozodbek Nazarbekov ayni fikrlarni ilgari surgan “Mendirman Jaloliddin” kinoijodkorlari matbuot anjumanida bosh rol ijrochisi Emre Kiviljim, prodyuser Mehmet Bozdag`, ssenariy mualliflaridan biri Boboxon Shariflar ham so`zga chiqishdi.
EMRENING ASL MUTAXASSISLIGI – KIMYo MUHANDISI
Jaloliddin Manguberdi obrazini gavdalantirgan Emre Kiviljimning aytishicha, u 1991 yili Turkiyaning Malatya shahrida dunyoga kelgan. Asli mutaxassisligi kimyo muhandisi. Jaloliddin esa tarixiy filmlardagi ikkinchi roli. “Eng katta orzuim esa Amir Temur rolini ijro etish. Buning imkoni bo`ladimi-yo`q, hozircha bilmayman”, - deydi u bizga bergan intervyusida.
SERIAL PRODYuSERINING “MENDIRMAN JALOLIDDIN”DAN OLDIN O`ZBEK TARIXIGA QIZIQIShI BO`LGAN
Mehmet BOZDAG`, “Bozdag’ film” asoschisi, “Mendirman Jaloliddin” seriali prodyuseri:
– O`zbek adibi Odil Yoqubovning “Ulug`bek xazinasi”, “Ko`hna dunyo” asarlarini o`qiganimda O`zbekiston tarixi haqida kino yaratish g`oyasi tug`ilgan edi. Shu bois Jaloliddin Manguberdi haqida serial olish taklifini katta mamnuniyat va qiziqish bilan qabul qildim. Zero, bu bizning mushtarak tariximiz, ota yurtimiz qahramonlari haqidagi filmdir. Unga tayyorlanish jarayonida 9 oy Samarqand, Buxoro, Toshkent, Xiva kabi tarixiy shaharlarda bo`lib, 1200 yil oldingi manbalarni o`rgandik, tarixiy voqealar, o`sha paytdagilarning yashashsh tarzini ko`z o`ngimda jonlantirishga harakat qildim. Hamkorlikda olingan ushbu serialdan keyin bizga yana takliflar tusha boshladi. Kelajakda Amir Temur, Ibn Sino, Ulug`bek kabi buyuk insonlar haqida ham film olish rejamiz bor. O`zbek tarixini dunyoga tanitish niyatim bor, ota-bobolarimiz bizdan rozi bo`lsin.
“MENDIRMAN JALOLIDDIN” BADIIY FILM, HUJJATLI EMAS!”
Boboxon ShARIF, yozuvchi, ssenariy mualliflaridan biri:
– Unda badiiy to`qima me`yordan oshib ketgani borasida e`tiroz bildirilmoqda. Yana takrorlayman, “Mendirman Jaloliddin” janriga ko`ra badiiy film, hujjatli film emas! Lekin shunga qaramay, tarixiy voqelikni to`laqonli ifodalashga jiddiy e`tibor qaratilmoqda. Obrazli qilib aytadigan bo`lsak, endigina urug` ekdik. U hali niholga aylanib yaproq chiqarishi, g`unchalashi kerak. So`ngra meva tugadi. Tomoshabinlarimiz sabr bilan serialning qolgan qismlarini ko`rsinlar. Ular kutgan tarixiy voqealar ham navbati bilan tasvirlanadi. Birinchi faslidagi 13-ceriya uchun oz emas, ko`p emas 1500 sahifali ssenariy yozildi. Oldinda yana ikkita fasl bor. Biz ssenariyni takomillashtirib, boyitib bormoqdamiz.
Sardorbek Rahmonqulov
Mavzuga oid:
