Bugungi kunda global axborot maydonida kiber makon bilan bog`liq yangidan-yangi tahdidlar yuzaga kelmoqda. Shu bois virtual olamdagi hujumlardan himoyalanish masalasi dunyo hamjamiyatini jiddiy tashvishga solmoqda. Bu haqda IIV Akademiyasi Axborot xizmati xabar berdi.
Ichki ishlar vazirligi akademiyasida o`tkazilgan ilmiy-amaliy konferensiya kiber makonda sodir etilayotgan jinoyatlarga qarshi kurashishning dolzarb muammolariga bag`ishlandi. Anjumanda qator vazirlik, idora va tashkilotlar, huquqni muhofaza qiluvchi organlar vakillari, etakchi oliy ta`lim muassasalari va ilmiy-tadqiqot institutlaridan mutaxassislar, axborot texnologiyalari bo`yicha ekspertlar, shuningdek ommaviy axborot vositalari xodimlari ishtirok etdi.
Tahlillarga ko`ra, dunyo bo`ylab har yili 500 milliondan ortiq kiber hujumlar uyushtiriladi. Har soniyada 12 nafar insondan biri kiber makonda sodir etilgan hujumlar qurboniga aylanadi. Amerika Qo`shma Shtatlari, Fransiya, Angliya, Germaniya, Belgiya, Lyuksemburg kabi rivojlangan davlatlarda jinoyatlarning 60-65 foizi kiber hujumlar orqali sodir etilmoqda. O`zbekistonda ham so`nggi uch yilda bu turdagi jinoyatlar 8,3 baravarga ko`payib, hozirda umumiy jinoyatchilikning qariyb 5 foiziga etgan. Xususan, noqonuniy bank-moliya operasiyalari orqali o`zgalarning plastik kartadagi mablag`larini o`zlashtirish, zararli viruslar tarqatish, qimor va tavakkalchilikka asoslangan onlayn o`yinlar, diniy aqidaparastlikka qaratilgan axborot xurujlari, onlayn savdo maydonidagi firibgarlik jinoyatlari ko`payib bormoqda.
Achinarlisi, axborot texnologiyalari yordamida huquqbuzarlik va jinoyatga qo`l urgan shaxslar orasida yoshlar ko`pchilikni tashkil etmoqda. Respublikamizda virtual olamdagi qonunbuzilishlarning aksariyati 16-23 yosh oralig`idagi o`smir-yoshlar tomonidan sodir qilinmoqda. Bundan ko`rinib turibdiki, kiberxavfsizlikni ta`minlash masalasi bugun har qachongidan ham dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.
– Mamlakatimizda axborot xavfsizligi masalasiga davlat siyosati darajasida e`tibor qaratilib, kiberjinoyatchilikka qarshi kurashishning yangi yondashuvlari amaliyotga joriy qilinmoqda, – dedi IIV Akademiyasi boshlig`i Rustam Xatamov. – Chunki virtual olamdagi jinoyatlarning zarari va xavfi real olamdagi tahdiddan oshib borayotganiga guvoh bo`lyapmiz. Bu borada «Kiberxavfsizlik to`g`risida»gi yangi qonunning qabul qilinayotgani sohani davlat tomonidan tartibga solishga, mamlakatimiz axborot tizimlari va tarmoqlariga noqonuniy aralashishning oldini olishga xizmat qiladi.
Ekspertlar tomonidan kiberjinoyatlarga qarshi kurashishning zamonaviy tendensiyalari, internet tarmog`i orqali sodir etilayotgan qonunbuzilishlarning oldini olish, sohaning huquqiy asoslarini mustahkamlash, axborot texnologiyalaridan foydalanib amalga oshirilgan jinoyatlarni kriminalistik tadqiq etish, fosh etish va tergov qilishning o`ziga xos xususiyatlari, kiberxavfsizlikni ta`minlashda davlat idoralari va xususiy sektorlar hamkorligini muvofiqlashtirish borasida fikr-mulohazalar bildirildi. Shuningdek xorijiy davlatlarning kiber jinoyatlarga qarshi kurashish sohasi bo`yicha malakali mutaxassislarini tajriba almashishga jalb etish, kiberxavfsizlikni ta`minlashga qaratilgan chora-tadbirlar samaradorligini oshirish, Ichki ishlar vazirligi akademiyasining imkoniyatlaridan foydalanib kelgusida ushbu turdagi jinoyatlarni fosh etish va tergov qilish bo`yicha alohida ixtisoslik yo`nalishi tashkil etib, malakali mutaxassis kadrlarni tayyorlash yuzasidan takliflar o`rtaga tashlandi.
Anjuman so`nggida mazkur sohada o`zaro tajriba almashishni yo`lga qo`yish va kadrlar salohiyatini rivojlantirish maqsadida Ichki ishlar vazirligi akademiyasi Dasturiy mahsulotlar va axborot texnologiyalari texnologik parki hamda Toshkent shahridagi Inha universiteti bilan hamkorlik memorandumlarini imzoladi.
