Boku nega poytaxt bo`lgan? Yoxud kaspiy sohillarida joylashgan mo`jiza xususida

Avval xabar qilganimizdek, ayni paytda O`zbekiston Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Ozarbayjon davlat turizm agentligi hamkorligida bir guruh o`zbekistonlik jurnalistlar Ozarbayjonning madaniyati, tarixiy va madaniy obyektlari, qolaversa, urf-odati, an`analari bilan yaqindan tanishish maqsadida mazkur davlatda bo`lib turishibdi. "darakchi.uz" jurnalisti ham mazkur info-turda ishtirok etmoqda. 

Ozarbayjon Kavkazortining janubi-sharqiy qismida joylashgan mamlakat. Maydoni 86,6 ming km². Aholisi, asosan, ozarbayjonlar, shuningdek, ruslar, turklar, lezginlar, avarlar, kurd, tolish, saxur, tatar, tatlar va boshqa millatlar ham yashaydi. Shahar aholisi 54%. Rasmiy tili – ozarbayjon tili. Yirik shaharlari: Boku, Sumgait, Mingechaur, Ganja, Lenkoran, Naxichevan. Biz esa ayni paytda poytaxt — Bi

Bokuda bo`lib turibmiz.

Poytaxti – Boku shahri ma`muriy jihatdan 61 tuman, 65 shahar va 122 shaharchaga bo`linadi. Toshkent-Boku yo`nalishida parvoz qilar ekanmiz, bizni shahar bir-biriga o`xshamas, noodatiy shakldagi osmono`par binolar va albatta, mavjlanib turgan buyuk Kaspiy dengizi manzarasi bilan kutib oldi. Bu Bokuga tashrif buyurgan mehmon va sayyohlarga taassurot beruvchi birinchi manzara xolos. Aslida esa bu shahar turistlarni o`ziga jalb etib borayotgan yana o`nlab maskanlari bilan mashhur. Hozir esa biz sizga ularning ayrimlari haqida aytishimiz mumkin.

Boku – Kavkazdagi eng yirik shahar, shuningdek, Kaspiy dengizi qirg`og`idagi eng yirik port. Aslida, u haqidagi ilk ma`lumotlar o`rta asrlardayoq paydo bo`lgan. Boku uzoq davrdan beri savdo markazi sifatida doim dunyo diqqat markazida bo`lib turgan. 19-asr boshlarida Boku xonligi tugatilib, viloyat markaziga aylantirilgan. 19-asr o`rtalarida esa o`sha davrdagi asosiy markaz Shemaxada kuchli zilzila bo`ladi va barcha joy vayron bo`ladi. Shundan so`ng Boku seysmik jihatdan mustahkam hudud deb tanlanib, poytaxt etib belgilangan ekan. Shu o`rinda gidning ma`lum qilishicha, o`sha davrlarda markaz Rossiyaga yuborilgan xatlar 1 oyda etib borar, Bokudan esa 2 haftada yetib borgan ekan. Bu ham uning poytaxt etib belgilanishining sabablaridir, deydi bizga shaharni tanishtirgan mahalliy hamrohimiz. 

Endi esa, Bokuning diqqatga sazovor joylaridan ayrimlari bilan tanishamiz.

BOKUNING TASHRIF QOG`OZI

Ozarbayjon poytaxtidagi zamonaviy diqqatga sazovor joylardan biri – shahar markaziga yaqin yerdagi 235 metrli uchta osmono`par binolardan iborat majmuadir. Ushbu bino Ozarbayjonning tashrif qog`ozi hisoblanadi. Bu uchta ko`p qavatli bino — mehmonxona, kvartiralar va ofislar. Binoning umumiy maydoni 227 ming m². Uning qurilishi 2007 yilda boshlanib, 2012 yilda yakunlangan. Internetda mamlakat va yoki poytaxt haqida izlashga berasizmi, albatta, ushbu binolar suratlari birinchilardan bo`lib chiqib keladi. Binolar shunday joyda joylashtirilganki, Bokuning istalgan tomonidan ko`rinib turadi. Va ayniqsa, sohildan bu yanada yorqinroq va go`zalroq gavdalanadi.

O`RAB QO`YILGAN GILAM KO`RINISHIDAGI MUZEY

Ozarbayjonda muzeylarga e`tibor juda katta, zero bu mamlakatga sayyohlarni jalb qilishda muhim rol o`ynaydi. 2014-yilda Bokuda Gilam muzeyi ochilgan. Muzey binosining qurilishiga alohida ahamiyat qaratilgan - u o`rab qo`yilgan gilam ko`rinishida ishlangan. 

Uch qavatli binoda Ozarbayjon gilamchiligining eng go`zal va noyob namunalari to`plangan. Gilamlar yoysimon devorlarda o`ziga xos ravishda namoyish etilgan. U yerda gilamlardan tashqari xurjunlar, gilam paypoqlar kabi boshqa to`qimachilik namunalari, shuningdek, amaliy san`at namunalarini tomosha qilish mumkin. Devorlarda esa gilamchilik tarixi va to`qishga oid ma`lumotlar aks etgan. Polida esa Ozarbayjon gilamlarining suratlari aks etgan. Va hatto tashrif buyuruvchilar gilam to`qish jarayonlariga bevosita guvoh bo`lishlari mumkin. Yana bir qiziq ma`lumot: har yili 5 may kuni Ozarboyjonda Milliy gilam kuni nishonlanadi.

KASPIY SOHILIDA SAYR QILMABSIZ, DEMAK, BOKUGA KELMABSIZ

Bokuning eng muhim va asosiy nuqtasi bu — shahar bo`ylab joylashgan Kaspiy dengizi qirg`og`i. Siz bu yerga keldingizmi, albatta, kunning istalgan va ayniqsa, oqshom vaqtida qirg`oq bo`ylab soatlab sayr qilishingiz lozim. 

Ma`lumotlarga ko`ra, shahar yoqalab sayr yo`lagi joylashgan qirg`oqning uzunligi 16 km.ni tashkil etadi. Bu degani siz shaharning qayerida bo`lsangiz ham, albatta, dengiz qirg`og`iga borishingiz mumkin. Shuningdek, shaharda qad rostlagan mehmonxonalardan hamisha mavjlanib turgan dengiz ko`rinib turadi. Sohilni sayr qilish, bu alohida sayohat, u yerda siz so`lim o`rindiqlar, labirint shaklini eslatib turuvchi yo`laklar, kaktuslar jamlanmasi, dengizga qarab pastlab borgan zinalar va albatta, ushbu zinalarda o`tirib hordiq chiqarayotgan, orzularga berilayotgan yuzlab odamlar va atrofga kayfiyat ulashayotgan qo`shiqchi yoshlarga ko`zingiz tushadi. Shu o`rinda qiziq bir ma`lumot: sohilda kichik bir hududda manzarali turli xil kaktuslardan iborat maydoncha bo`lib, mahalliy aholi izohiga ko`ra, bu ninali o`simlik Bokuni yomon nazardan asrab turar ekan. Xullas, Bokuga tashrif buyurishning eng muhim jihati ana shu sohil bo`ylab sayr hisoblanadi. Shunga ko`ra, sohilda sayr qilmabsiz, demak, siz Bokuga kelmabsiz degan jumlani ishlatishadi.

DUNYONING ENG GO`ZAL PLYAJLARIDAN BIRI

Shahar markazidan chetroqda Kaspiy dengizning yana bir sohili ozarbayjonliklar va dunyoning turli burchaklaridan kelganlar uchun go`zal cho`milish va dam olish maskaniga aylantirilgan. Siz bu yerga keldingizmi, o`zingizni boshqa bir dunyo va yoki kinolarda ko`rgan orzulardagi manzaraga tushib qolgandek his etasiz. Mayin qum, qumni yuvib turgan dengiz, soyabonlar va dam olish o`rindiqlari, ham cho`milib, ham oftobda toblanayotgan yuzlab odamlar. Bu hali hammasi emas, dengiz yaqinida maxsus basseynlar, kafe-restoranlar, konsert-tomosha maydonlari, o`nlab baland-baland mehmonxonalar tashrif buyurganlar uchun xizmat ko`rsatmoqda. Ayni mavsum davrida mazkur plyajda mashhur san'atkorlar tomonidan shou-konsertlar tashkil etilar ekan. Kaspiy sohillari tashrif buyuruvchilarni shunday kutib oladi. 

Hozircha shular, bizning sayohatimiz esa davom etadi. Yaqin daqiqalarda biz Ozarbayjonning o`ziga xos yana ko`plab jihatlari va maskanlari xususida ma`lumotlar taqdim etamiz.