O‘zbekistonda sun’iy yomg‘ir texnologiyasi amaliyotga joriy qilinadi.
O‘zbekiston tarixida ilk bor yomg‘irni sun’iy yo‘llar bilan yog‘dirish imkonini beruvchi ilg‘or texnologik uskuna ishga tushirildi. Bu muhim tashabbus Navoiy viloyatining Konimex tumanida amalga oshirildi.
Uzoq yillardan beri mintaqada kamyog‘ingarchilik, qurg‘oqchilik va suv yetishmovchiligi dehqonchilik hamda chorvachilik sohalari uchun jiddiy muammo tug‘dirayotgan edi. Tabiat in’omlarining kamayishi mahalliy aholi turmush tarzi va oziq-ovqat xavfsizligiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatayotgandi.
Mavjud muammolarni yengish maqsadida tumanda yangi usul tanlandi – atmosferada sun’iy ravishda bulut shakllantirib, yomg‘ir yog‘dirishga qodir zamonaviy qurilma olib kelindi. Mazkur texnologiya O‘zbekistonda birinchi marta ishlatilayotgan bo‘lib, u asosan qurg‘oqchilikka qarshi kurashish va yaylovlarning holatini yaxshilash kabi vazifalarga qaratilgan.
Loyiha Qozog‘istonda joylashgan “International Centre of Climate Change Technologies” (ICCT) markazi bilan hamkorlikda amalga oshirilayotgani e’tiborga molik. Texnologiya yordamida mahalliy xo‘jaliklar suv zaxiralariga kamroq bog‘liq bo‘ladi, ayniqsa chorva va dehqonchilikda ishlab chiqarish barqarorligi ta’minlanishi mumkin.
Ekolog mutaxassislarning fikricha, ushbu tashabbus nafaqat tabiiy resurslardan oqilona foydalanishni rag‘batlantiradi, balki atrof-muhit muvozanatini saqlash, qishloq xo‘jaligi salohiyatini oshirish va iqlim o‘zgarishlariga moslashish yo‘lida ham muhim qadam hisoblanadi.
Bu innovatsion yondashuv, agar amaliyotda o‘zini oqlasa, boshqa hududlarga ham tatbiq etilishi mumkin.
Abdulloh Sayyid
