ЗАМОНАВИЙ АЁЛ ШИОРИ: «УЛГУРМОҚ – МУВАФФАҚИЯТ ДЕМАКДИР!»

Замонавий аёл қандай бўлиши керак? Дарров тилингизга «ўқимишли», «чаққон», «ишда омади чопган», «уйни ҳам, ишни ҳам эплайдиган», «тутган жойидан кесадиган» ва ҳоказо сифатлар келади. Аммо илғор бизнес-леди ниқоби остида нозик, инжа ва ҳимояга муҳтож аёл бор. У бир вақтнинг ўзида яхши уй бекаси, меҳрибон она, севимли ёр, эътиборли дугона ва яна ижтимоий фаол инсон бўлмоғи керак. Шу ўринда табиий савол туғилади: буларнинг барига у қандай улгуради?

Биз кучлимиз!

Замонамиз аёлларининг вақти жуда тиғиз. Ўйлаган ишларининг барини амалга оширишга кўпинча фурсатлари етмайди. Давр шиддатию воқеаларнинг тез ривожи эса «улгуриш» муаммосини янада ўткирлаштиради. Иш, уй, болалар, оила, бозор-ўчар, дугоналар… Албатта, ўз ташқи кўринишини ҳам унутмаслиги лозим. Шу сабабли аёллар кўп нарсани қурбон қилишларига тўғри келади.

Бир қарашда ҳаммасига улгуриш имконсиздек. Аммо бекорга аёлнинг жони қирқта дейишмаган. Буни ҳатто олимлар ҳам тасдиқлашган. Уларнинг аниқлашича, аёллар организмидаги қувват (энергия) эркакларникига нисбатан кўпроқ экан. Бундан ташқари, аёллар ижобий таассуротлар, жўшқин туйғулар воситасида бу энергияни янада кўпайтириш қобилиятига эгадирлар. Масалан, оддийгина бозор айланишу дугоналар билан икки соат ғийбатлашув аёл кишига нақд бир ойга етарлик қувват бағишлайди! Асосийси, аёл қиладиган ишидан завқ олсин, уни истаб, севиб бажарсин.

Ишлайдиган аёл қачон дам олади?

Ишлайдиган аёлларнинг кундалик югур-югури эрта тонгданоқ бошланади. Улар қуёш билан бирга турадилар десак, муболаға бўлмас. Нонушта тайёрлаш, ўзига қараб олиш, болаларни боғча ёки мактабга, эрни ишга кузатиш, кейин тиқилинч жамоат транспортида ёки тирбанд йўллар аро шахсий уловда ишхонага етиб олиш, кун бўйи ишлаб, кечқурун яна ўша битмас-туганмас ташвишларга тўла рўзғор бағрига қайтиш… Бу замонавий аёлнинг умумлаштириб қисқача баён этилган кун тартиби.

Шошмаймиз!

Аксар аёллар ҳаммасига улгуриш учун шошадилар, шошқалоқлик эса, маълумки, яхши натижаларга олиб келмайди. Замонавий аёлнинг ҳордиқ чиқаришга умуман вақти йўқ. Ўзига қўл силкиб, ҳолдан тойгунча ишлаш кун келиб соғлиққа шундай панд берадики, кейин уни тиклаш осон бўлмайди. Шу сабабли биринчидан, ҳеч шошманг, иккинчидан эса, албатта дам олишга вақт топинг. Вақтдан самарали фойдаланиш учун эса ишларингизни аввалдан режалаштириб олинг.

Режа тузамиз!

Бунинг учун, аввало, қиладиган ишларингизнинг рўйхатини тузинг. Кейин уларни уч гуруҳга ажратинг. Биринчи гуруҳга кечиктириб бўлмас, зарурларини киритинг. Кейинги икки гуруҳга эса зарур-нозарурлигига қараб бошқа ишларни тартиб билан қўшишингиз мумкин. Режага буткул амал қилиб яшаш имконсиз, шу сабабли вақтингизнинг эллик фоизини режалаштиринг, қолган эллигини эса кутилмаган ҳолатлар учун заҳирада ушланг. ҳар куни қилмаса бўлмайдиган юмушлар бор, масалан, уй йиғиштириш, овқат пишириш. Уларга маълум вақтни ажратинг ва телевизор, телефон, компьютер каби чалғитувчи воситаларни унутган ҳолда белгиланган вақтда шу ишларни бажаришга улгуринг.

Пишир-куйдир «операция»си

Овқат пиширишда вақтни тежаш учун ўз тажрибамдан айрим маслаҳатларни бермоқчиман. Кейинги пайтларда жуда қизиқарли ижодий режаларим пайдо бўлди. Уларни амалга ошириш учун, табиийки, вақт ва куч керак. Лекин қорин ҳар куни очади-да. Шунда осонроқ ва тезроқ пишадиган овқатлар рецептларига қизиқишим уйғонди. Уларни ўрганиб, илк бора дам олиш кунлари ҳеч қаёққа шошмаётган пайтим тайёрлаб кўраман. Ўхшаса, кейин пиширавераман. Тайёрланишига узоқ вақт кетадиган таомлар (хамир овқатлар, тортлар, мураккаб рецептлар)дан воз кечдим. Уларни фақат якшанба ёки байрам куни пиширишим мумкин.

Овқат пиширишдан ҳам кўра нима овқат пиширсам экан деган ташвиш кўпроқ вақт ва диққатни олади. Шунинг учун аввалдан бир ҳафталик таомнома тузиб, унга керакли масаллиқларни ҳам тайёрлаб оламан. Масалан, эрталаб сочимга бигуди ўраб бўлиб, ўн дақиқада кечқурунги паловнинг сабзисини тўғраб қўяман. Ёки эрталаб уйғонишим билан қайнатма шўрва солиб, бирпас қайнатиб қўйсам, кечқурун ишдан келиб тагини ёқиб юбораман, бирпасда овқат тайёр бўлади.

Режа билан ишлаш бир дақиқа бўлсин вақтингизнинг зое кетишига йўл қўймайди. ҳамма ишларингизни тезгина саранжомлашдан ортган вақтингиз сизга фойдага қолади ва уни ўзингиз истагандек сарфлашингиз мумкин – хоҳланг соатлаб телефонда ёки ижтимоий тармоқда гап сотинг, хоҳланг дам олинг.

Болали аёл-чи?

Замонавий болали аёл – алоҳида мавзу. У, биринчидан, ўзини яхши кўриши, иккинчидан, эринчоқликни унутиши керак. Уйда бола билан ўтирган аёлларнинг «ҳеч нимага улгурмаяпман, бутун вақтим ва эътиборимни болага бағишлашдан ўзга чорам йўқ» деган гапларини эшитсам, очиғи, ишонмайман. Бу ёлғон! Хоҳиш бўлса, ҳаммасига улгуриш мумкин!

Ўзимиз учун вақт топамиз!

Биринчи навбатда, болани маълум кун тартибига ўргатиб олиш керак. Шунда у қачон ухлайди, қачон овқатланадию қанча вақт ўйнайди – булар аниқ бўлади, аёл ишларини унумли режалаштириб олади. Агар бола иккита бўлса-чи? Шунда ҳам амалласа бўлади. Ёши каттароқ, эсини таниган болалар билан келишиш осонроқ, уларни бирон машғулот (расм чизиш, пластилин ёки конструктор ўйинчоқ) билан банд қилиб қўйиш, жуда бўлмаса, укасидан хабардор бўлиб туришга кўндириш мумкин.

Ҳеч қачон ҳамма ишни бола ухлаганда қиламан, деб кейинга сурманг. Кичкинтой шунчаки олдингизда ўйнаб ўтириши, эмаклаб юриши ёки дадаси (бувиси, бобоси)нинг қўлида бўлиши мумкин. Шу вақтлардан унумли фойдалансангиз, у ухлаганда ўзингизга эътибор бера оласиз.

Ёш болали аёлнинг кун тартиби бошқа аёлларникидан фарқ қилади. У кечки таомни, албатта, кечқурун тайёрлаши шарт эмас. Вақти бўлганда пишириб музлаткичга қўйиб қўйса, хонадондагилар тўғри тушунишади. Асосийси, таом мазали ва бугун пиширилган бўлсин. Овқат қилаётганда боланинг қўлига пластмасса идиш-товоқ ёки бир бўлак хамир бериб, бирга таом тайёрлаймиз дея уни иш билан машғул қилиб қўйиш ҳам мумкин. Асосийси, бола бекор ва ёлғиз қолмасин.

Тиниб-тинчимаган аёллар диққатига!

Айрим ёш болали аёллар уйда ўтирганларида бирон иш билан шуғулланишга ҳам имкон топадилар. Масалан, ҳисобчилар, журналистлар, ўқитувчилар, тикувчилар... Улар вақтларини унумли ташкил қилиб, ҳаммасига улгураётганларини кўрамиз. Фақат бу дугоналаримиз йўл қўядиган бир хатолик бор. ҳамма ишларини кечқурун бола тунги уйқуга кетган вақтга қолдирадилар. Афсуски, бу пайтга келиб ўзлари ҳам чарчаб қоладилар. Қилган ишларида унум бўлмайди, чарчоқдан, яхши ухламасликдан соғлиқларига путур етади. Бола ухлаган вақтни, такрор айтамиз, шахсан ўзингиз (ҳордиқ чиқариш, маникюр ё педикюр қилиш, ванна қабул этиш…)га сарфланг. ҳар куни бўлмаса, ҳафтада икки кун. ҳар куни ярим кечагача ишламанг, кун ора шундай қилинг. Ишонинг, яхши дам олган бўлсангиз, ишингиз ҳам унумли кечади.

Бозорга отлансангиз...

Бирон ёрдамчи топсангиз, кичкинтой билан бозорга тушиб, кийим-кечакларни ҳам сотиб олишингиз мумкин. Кийимларни танлаётганингизда ёрдамчингиз болага қараб туради. Болали аёл, табиийки, бозорда узоқ юра олмайди. Шу сабабли дуч келган дўконга кирманг. Нима олишингизни аниқ билиб, ўша нарса сотиладиган дўконга бош суқинг. Сотувчидан маслаҳат сўранг, шунда вақтингиз тежалади, бекорга тентирамай, керакли нарсани тез топиб уйга қайтасиз.

Асосийси, ишларингизни ғайрат ва меҳр билан амалга оширинг, улардан завқ олинг. Унутманг, аёлнинг кайфияти нафақат ўзига, балки бутун оила аъзоларига тегишли. Сўлғин, чарчаган ва ҳеч нимага улгурмаган бахтсиз қиёфадаги эмас, у ер-бу ери бироз ёйилган бўлса-да, кулиб турган, меҳрибон ва хушчақчақ уй бекаси суюмлироқ бўлади.

Манба: «SUG‘DIYONA» газетаси.