Shifokorlarning ta`kidlashicha, infarktni oldini olish yoki uning qaytalanmasligi uchun tibbiy muolajalardan tashqari bemorning taomnomasiga ham alohida e`tibor berish zarur ekan.
Bu borada oliy toifali kardiolog Dilorom Madaminova tavsiyalariga quloq tutamiz...
Infarktni boshidan kechirgan kishi taomnomasi tarkibini o`zgartirishi lozim. Bu davolanish va reabilitasiya prosessinining asosiy omilidir. Ba`zi bir oziq-ovqat mahsulotlariga dori sifatida qarash ham mumkin.
E`tiboringizga infarktga chalingan (bu taomnoma uni oldini olishda ham yaxshi natija beradi) bemor organizmi uchun zarur bo`lgan 10 ta kerakli oziq-ovqat mahsulotini havola etamiz.
1.Ko`k choy. Uning tarkibida xolesterinni kamaytiruvchi va qonning bosimini normallashtiruvchi bir necha antioksidanlar bor.
2.Zaytun moyi. Boshka yog`lardan ko`ra zaytun ko`p miqdorda antioksidanlar mavjud bo`lib, bu yurak-tomir kasalliklariga foydalidir.
3.Yaxshi tuyilmagan don mahsulotlari. Mutaxassislarning fikricha yaxshi tuyilmagan don mahsulotlarni qanchalik ko`p iste`mol qilinsa, infarktga chalinish ehtimoli shunchalik kam buladi. Masalan, dag`al bug`doy unidan tayyorlangan non, suli yormalari...
4.Balik mahsulotlari. Baliq mahsulotlari xolesterin yaxshi so`rilishiga yordam beradi. Olimlarning fikricha har kun 180 gramm dengiz balig`i iste`mol qilinsa, infarktga chalinish 60%ga kamayadi, stenokardiya va surunkali yurak kasalliklari esa 37% ga kamayadi.
5.Meva sharbatlari. Ayniqsa apelsin va uzum sharbatlari foydali. Apelsin sharbatida foliy kislota mavjud bo`lib, organimzda infarkt xavfini tug`diradigan gomosistein tarkibini kamaytiradi. Uzum sharbati esa antioksidant moddalariga boy bo`lib arteriyalarda tromb hosil bo`lishining oldini oladi .
6.Meva va sabzavotlar taomnomangizning asosini tashkil etsin. Bir kunda 5- 7 dona meva va sabzavot eyishni odat qiling. Yurak qon tomirlari uchun kerakli moddalar va antioksidantlar olma, karam, gul karam, brokkolida juda ko`p.
7.Yong`oq. Tekshirishlar va tajribalar shuni ko`rsatadiki, bir kunda 150 gramm yong`oq iste`mol qilish yurak xastalaklarini va infarkt xavfi omilini 3 marotabaga qiskartiradi.
8.Zig`ir moyi. Bu yog` kislotalarga boy. Kanadalik kardiologlar tekshiruvlari shuni ko`rsatdiki, zig`ir moyini ovqatda doimiy ishlatish infarktga olib keluvchi tromblar hosil bo`lishini oldini oladi. Bu yog`ni ovqatda muntazam ishlatish infarktga olib kelishni 46 foizga kamaytiradi.
Bir kunda 2 osh qoshik zig`ir moyini bo`tqa, salat va boshqa ovqatlarga qo`shib iste`mol qilish foydali.
9.Soya. Bugungi kunda oshiqcha xolesterin bilan kurashish uchun eng kuchli va xavfsiz mahsulot bu soya. U organizmdan faqat “yomon” xolesterinni haydab, zarur bo`lgan xolesterin formasiga tegmaydi. Parhezchilarning fikricha, har kuni 25 gramm soyali oqsil iste`mol qilish infarkt va insultga chalinish xavfini kamaytiradi.
10. Sarimsoq. Kuniga 3 marta bir bo`lak sarimsoq eyish infarkt xavfini kamaytiradi. Sarimsoq arteriya to`silib qolishi, tromb hosil bo`lishini oldini oladi.
Sog`lom yurak parxezi
Evropalik kardiologlar uzoq izlanishlardan so`ng sog`lom yurak uchun qanday mahsulotlarni ko`proq eyish lozimligini ya`ni sog`lom yurak parhezini o`ylab topishdi. Buning uchun:
• Taomnomangizda sariyog` o`rniga quyuq murabbo va meva jemlari , mayonez o`rniga ko`kat va murch solingan tabiiy qatiq bo`lgani ma`qul ekan.
• Dasturxoningizda doimo ko`katlar bulsin. Har qanday ovqatni ko`kat bilan iste`mol qilishni odat kiling. Og`iq-ovqat ma`sulotlarini xarid qilishdan oldin tarkibini o`qing, siz uchun “tuzsiz», yoki “tuz kam miqdorda» deb yozilganlarini sotib olish maqsadga muvofiq.
• Haftada 2-3 marta dimlangan yoki qaynatilgan baliqni sabzavotli salatlar bilan eyishni odat qiling.
• Nonushtada turli bo`tqalar iste`mol qilishingiz mumkin. Bundan tashqari, qatiqqa mevalar,yong`ok, zig`ir urug`i va turli yormalar qo`shib eyish ham foydali.
• Pishiriqlarni sifatli unlardan tayyorlang.
• Sabzavotlardan bulg`or qalampiri,sabzi, bodiring,pomidor, karam har kungi taomnomangizning asosini tashkil etsin.
