So‘nggi o‘n yillikda Rossiyada Germaniyaga nisbatan munosabat keskin o‘zgardi. “Levada-markazi” tomonidan o‘tkazilgan so‘rov natijalariga ko‘ra, rossiyaliklarning 55 foizi aynan Germaniyani o‘z mamlakatiga eng dushman davlat deb hisoblagan.
Bu ko‘rsatkich 10 yil avval atigi 3 foizni tashkil etgan, Qrimning anneksiyasidan so‘ng esa 20 foiz atrofida bo‘lgan. Avvalgi ikki o‘n yillikda esa “asosiy dushman” deya AQSH nomi tilga olinardi.
Nemis tarixchisi Mattias Ul esa bu boradagi o‘zgarishlarni ikki asosiy sabab bilan izohlaydi. “DW” nashriga bergan intervyusida u, avvalo, AQSHda Donald Trampning hokimiyatga qaytishini, u orqali murosaga erishish umidlarining kuchayishini tilga oldi. Ikkinchi muhim omil sifatida esa Germaniya hukumatining Ukrainaga qat’iy qo‘llab-quvvatlov ko‘rsatganini ko‘rsatadi.
Tarixchining fikricha, Rossiyada tobora avtoritar boshqaruv kuchayib borayotgan bir paytda, hatto mustaqil so‘rovlar ham odamlarning ichki qo‘rquvlari sabab aniq haqiqatni ko‘rsatmasligi mumkin.
“Ammo agar so‘rov natijalarini chuqurroq tahlil qilsak, bu dushman obrazining shakllanishida ommaviy propagandaning o‘rni beqiyosligini ko‘rish mumkin. Aksariyat rossiyaliklar asosiy axborotni aynan televizor orqali oladi”, — deydi tarixchi.
Mattias Ulning ta’kidlashicha, Rossiya propagandachilari Germaniyaga nisbatan eski stereotiplarga osongina murojaat qilishi mumkin. Chunki bu mamlakat Ikkinchi jahon urushi davrida SSSRning bosh dushmani bo‘lgan.
“Bu propagandada ishlatish uchun qulay andoza. O‘sha eski tugmani bosish kifoya. Bu Fransiya yoki Buyuk Britaniya uchun qilinadigan ish emas”, — deya izoh beradi u.
Shunga qaramay, tarixchi Germaniya haqidagi salbiy obraz uzoqqa bormasligiga ishonadi. “Agar kelajakda tinchlik kelishuvi imzolansa, bu sun’iy dushman obrazi darhol o‘zgaradi. Men bunga deyarli aminman”, — deya yakunlaydi Ul.