Yaponiyada olimlar “Daun sindromi”ni davolash usulini ishlab chiqdi. Bu haqda PNAS Nexus ilmiy jurnali xabar berdi.
Mamlakatdagi Mie universiteti tadqiqotchilari guruhi “Daun sindromi”ni keltirib chiqaradigan qo‘shimcha 21-xromosomani olib tashlash imkonini beruvchi protseduraani ishlab chiqdi.
O‘z ishlarida olimlar CRISPR/Cas9 genomini tahrirlash texnologiyasidan foydalanib, uni faqat xromosomaning “qo‘shimcha” nusxasini maqsadli olib tashlash uchun moslashtirdi.
“Daun sindromi” inson hujayralarida 21-xromosomaning ikkita o‘rniga uchta nusxasi mavjud bo‘lganda yuzaga keladi. Qo‘shimcha genetik material tug‘ma yurak nuqsonlaridan tortib, o‘rganish va nutqda qiyinchiliklarga qadar keng ko‘lamli kasalliklarni keltirib chiqaradi.
Tadqiqotchilar CRISPR/Cas9 molekulalari faqat trisomik xromosomani maqsad qilib, qolganlarini yolg‘iz qoldiradigan yondashuvni ishlab chiqdi. Laboratoriyada o‘stirilgan hujayralarni tahrirlashda ular qo‘shimcha xromosomaning to‘liq yo‘qolishiga erishdi.
Shundan so‘ng gen ekspressiyasi normallashdi: asab tizimining rivojlanishi bilan bog‘liq genlar faollashdi va metabolizm uchun mas’ul genlarning faolligi pasaydi. Bundan tashqari, hujayralar tezroq o‘sib, bo‘linishni boshladi.
