Бугун, 17 ноябрь куни Қирғизистон парламентида Ўзбекистон билан чегара бўйича келишувларни ратификация қилиш масаласи кўриб чиқилмоқда. Унда президент Садир Жапаров ҳам иштирок этмоқда. Бу ҳақда "Спутник Қирғизистон" ёзмоқда.
Маълум қилинишича, депутатлар Қирғизистон-Ўзбекистон чегараси тўғрисидаги келишув ва Кемпир-Обод сув омборини биргаликда бошқариш тўғрисидаги битимни овозга қўйишади. Иккала республика расмийлари эришилган келишувлар ўзаро манфаатли, деб ҳисоблайди.
"Орто-Токой (Косонсой) сув омбори Ўзбекистонга берилгани ҳақидаги гаплар ёлғон, у бутунлай бизники бўлиб қолмоқда", - деди Қирғизистон Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси раҳбари Қамчибек Ташиев парламентдаги ҳисоботида.
Садир Жапаров қирғиз-ўзбек чегараси бўйича келишувларни муваффақиятли ва Қирғизистон учун фойдали деб атади. Унинг сўзларига кўра, бугун тарихий кун, чунки Ўзбекистон билан чегара масаласига нуқта қўйилмоқда.
“Келишувлар тарих томонидан баҳоланади”, - деди Жапаров.
Қирғизистон президенти бугун Қирғизистон-Ўзбекистон чегараси бўйича келишув кўриб чиқилаётган парламентга нима сабабдан келганини тушунтирди. У Ўзбекистон тараққиётда 30-40 йил олдинга ўтганини айтган.
"Ўзбек томони раҳбари яхши ишлайди. Демак, Ўзбекистон биздан 30-40 йил олдинда. Мен самолётлар, вертолётлар ҳақида гапирмаяпман, 30 йил ичида биз ҳатто гугурт заводи ҳам қурмадик", - деди Садир Жапаров.
Агар у ратификация қилинса, Қирғизистон ва Ўзбекистон чегараларни делимитация қилишни якунлайди. Садир Жапаров нима учун Ўзбекистон билан чегара масаласини ҳал қилишни кейинга қолдириш мумкин эмаслигини тушунтирди.
“Агар биз бу масалани ҳозир ҳал қилмасак, бундай муваффақиятли келишувга эришиш қийин бўлади, балки имконият ҳам бўлмайди, қўшни давлатларда йилдан-йилга аҳолининг ер майдони камайиб бормоқда. Агар масалани ҳал қилишни кейинга сурадиган бўлсак, келажакда нафақат 19 минг гектар, балки юз квадрат метр учун ҳам қон тўкилиши мумкин. Чегарадаги можаролар туфайли 30 йил ичида қанча тинч аҳоли ва чегарачилар ҳалок бўлганини ўзингиз ҳам биласиз”, - деди президент.
Қирғизистон ва Ўзбекистон чегарани делимитация ва демаркациядан ўтказгандан сўнг 6-7 ўтказиш пунктини очади, деди Садир Жапаров парламентда. Ҳозирда икки давлат чегарасида жами 15 та назорат пункти мавжуд. Аммо кўпчилиги ҳозир ишламаяпти.
Қирғизистон парламенти олдига катта экран ўрнатилган. Тарихий учрашув Қирғизистон-Ўзбекистон чегараси бўйлаб трансляция қилинмоқда.
