Туркия - ўтмиши ҳам, бугуни ҳам буюк давлат. Тарихга қизиққан одам яхши билади, бугунги турк диёрида бир вақтлар инсониятнинг ўчмас тарихи яралган. Шу тарихни асл ҳолида сақлаб, келажак авлодга етказиш бугунги туркияликлар зиммасидаги вазифа.
Darakchi.uz Туркияда бўлиб, ана шундай унитилмас тарих ёдголиклари сақланадиган музейларда бўлди. Улардан бири, шубҳасиз “Афёнкараҳисар”.
Хўш, бу музей нимаси билан аҳамиятли, қачон ва қандай ташкил топган?
Мустақилликнинг илк йилларида Афёнкараҳисарда ташкил этилган Асар-ı Атика Муҳиплери Жамияти саъй-ҳаракатлари билан Тош мадрасасида қадимий асарлар йиғила бошланди ва 1931 йилда расмий “Музей хазинаси” ва 1933 йилда Музейлар бошқармасига айланди.
Сулаймон Ҳилми Гончер ва Оğуз Гунер Афёнкараҳисардаги музейларнинг ривожланишига катта ҳисса қўшган. 1933 йилдан 1970 йилгача Тош мадрасасида дастлаб икки музей (Археология ва этнография) сифатида хизмат қилган муассаса, 1971 йилда Коня йўл кесишмасида замонавий Археология музейи биноси қурилиши билан янги бинога кўчиб ўтиб, хизмат кўрсата бошлади.
Музей биноси ўзаро боғланган 9 та кўргазма залидан ташқари офис, унда 5 та хона, кутубхона, конференция зали, подвал қисмида 5 та омборхона, фотография устахонаси ва лаборатория мавжуд. Афёнкараҳисар ва унинг атрофидан топилган археологик асарлар Тош (Халколит) давридан Византия давригача бўлган даврга оид археологик асарлар бўлиб, музейда хронологик тартибда намойиш этилмоқда. Таъмирлаш ва реконструкция ишлари туфайли бир муддат ёпилган музей таъмирдан сўнг археология бўлими мижозлар учун яна ўз эшикларини очилди. Бу залларда Бронза, Хет, Фриг, Лидия, Рим ва Византия даврларига оид жуда бой асарлар намойиш этилган. Бу даврларга оид пиштган ғишт, тош мармар, суяк, шиша, металл идишлар, ҳайкаллар, тангалар каби асбоб-ускуналар ва материаллар бизга эрамиздан аввалги 3000 йилдан то ҳозирги кунгача маҳаллий халқнинг ҳаёти, эътиқоди, ишлаб чиқариши ва савдоси ҳақида жуда муҳим маълумотларни беради. Бундан ташқари, бугунги кунда аҳамияти туфайли саноатга айланган мармар савдоси ва санъати ҳақида маълумот берувчи мармар ҳайкаллар, мақбаралар, қабр тошлари ва меъморий буюмлар музейнинг аҳамиятини оширмоқда.
Музей боғида, одатда, Салжуқийлар, Бекликлар ва Усмонлилар даврига оид қабр тошлари намойиш этилади.
Музейда тарихнинг ҳар бир даврига оид осори-антиқаларни топиш мумкин. Шунинг учунми, у ҳар қандай нозик дидли сайёҳни ўзига жалб қила олади.
