Жорий йилнинг 1 июнидан бошлаб Россияда "Худо кўзи" (рус. «Глаз Бога») номли янги юзни таниш тизими фаолият бошлайди. Бу тизим орқали жамоат жойларидаги кузатув камералари, савдо марказларидаги рамкалар ва ҳатто хонадон домофонлари орқали фуқароларнинг юзлари аниқланиб, маълумотлар ҳуқуқ-тартибот органларига узатилади.
Масалан, Москвада 160 мингдан ортиқ видеокамера онлайн режимда ишлаб, юзни таниш тизимига уланган. Бу тизим юзларни бир неча сония ичида аниқлаб, маълумотларни марказий базага юбориш имкониятига эга. Биргина 2021 йилда Россиядаги 1 миллион камеранинг учдан бири юзни таниш тизимига уланган эди.
Тизимнинг мақсади жамоат хавфсизлигини ошириш ва ҳуқуқбузарликларни тезкор аниқлашдан иборат. Бироқ, инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари бу тизимнинг шахсий ҳаёт дахлсизлигига таҳдид солиши мумкинлигини таъкидламоқда. Масалан, 2018 йилда Москвада фаол Михаил Аксель юзни таниш тизими орқали ноқонуний равишда кузатувга олингани маълум бўлган.
Россия ҳукумати бу тизимни фуқаролар хавфсизлигини таъминлаш воситаси сифатида кўрсатмоқда. Бироқ, мутахассислар ва ҳуқуқ ҳимоячилари шахсий маълумотларнинг махфийлиги ва тизимдан ноқонуний фойдаланиш эҳтимоли ҳақида хавотир билдирмоқда.
Абдуллоҳ Саййид
