Кўчма комплектли батарея ўрнатилган Syn Cardia сунъий юракларини юзлаб мижозлар ўзларида синаб кўришди, деб хабар берди “Geektimes.ru” нашри.
Аъзо кўчириб ўтказиш осон иш эмас. Мабодо президентга ҳам бирор инсон аъзосини кўчириб ўтказиш зарур бўлиб қолса, ҳамма қатори навбатда туриб, иложсиз донор кутади, оддий фуқарога эса бу борада ундан ҳам оғир бўлади. Бугунги кунда АҚШда 121.000 нафар бемор навбатда туриб, донор кутмоқди. Навбати етиб келмасдан, ҳар куни 22 нафар бемор ҳаётдан кўз юмади.
Яхшиямки, илм-фан бир жойда тўхтаб қолмай, ривожланмоқда. АҚШда беморларнинг ўлимига чек қўйиш мақсадида, юрак кўчириб ўтказиш операциясини кутаётган беморларнинг ҳаётини сақлаб қолиш учун янги технологияни ихтиро қилишди.
Бу иннавацион технология амалиётда қўлланди. Масалан, навбати етиб келгунча америкалик Стэн Ларкин (Stan Larkin) исмли 25 ёшли бемор юраксиз 17 ой яшади.
Бундан бир неча йиллар илгари Стэн Ларкин ва унинг акасида врачлар ирсий кардиомиопатия касаллиги борлигини аниқлашган.
Бу касаллик тезлик билан ривожлангани боис беморнинг узоқ яшаши даргумон бўлади. Ягона умид — юрак кўчириш операциясидир.
2014 йилнинг декабрида Стэннинг юраги яхши ишламаганлиги боис, врачлар уни олиб ташлашга қарор қилишган. У Мичиган штатидаги илк сунъий юракли инсон бўлди. Врачлар унга Syn Cardia Freedom Portable Driver номли 6 килограммли, кўтариб юришга қулай бўлган, ихчам ускуна ўрнатишди. Бу ускунага ўрнатилган насос орқали у ҳақиқий юрак вазифасини бажариб, томирларга қон юборади.
2010 йилда бу қурилма синовдан муваффақиятли ўтган ва 2012 йилда тиббиёт технологиялари ютуқлари кўрик-танловининг реаниматология ва шошилинч тез ёрдам тоифасидаги мукофотни қўлга киритган.
Бу қурилмадан юрак мушаклари ишдан чиққанда фойдаланилади, у ихчам бўлгандан рюкзакка солиб кўтариб юриш мумкин. У бошқа қурилмалардан фарқли равишда ҳақиқий юрак вазифасини бажаради. Бундан илгари яратилган қурилма катта бўлиб, фақат бемор тўшакда ётган ҳолатдагина унга уланиш мумкин бўлган.
Стэн Ларкин сунъий юрак билан 555 кун яшаган. Сунъий юрак 160 грамм оғирликка эга бўлиб, унинг қўшимча батареяли комплекти рюкзакда юради, нархи эса 124.800 доллардир.
Ларкиннинг акасига ҳам 2015 йилда сунъий юрак ўрнатилган, аммо орадан бир неча ҳафта ўтмай, донор юрак топилган. Аммо Стэн сунъий юракли рюкзак билан бир ярим йил юришга мажбур бўлди. Сунъий юрак ўрнатилган бемор тез-тез шифохонага бориб, кўриниб туриши лозим, аммо жисмоний ҳаракат чекланмайди, аммо оғир кўтариш мумкин эмас. Бироқ Стэн врачларни ҳайрон қолдириб, баскетбол ўйнади. Ниҳоят, 2016 йилнинг 9 май куни Стэн Ларкин операцияни бошдан ўтказиб, ҳақиқий юракка эга бўлди.
Ким билади дейсиз, келажакда ҳозиргидан-да кўра ишончли ва мустаҳкам сунъий юрак ишлаб чиқарилар? Юрак касалликлари оқибатида ҳар куни минглаб одамлар дунёдан кўз юмади, бу ускуна миллионлаб инсонларнинг умрини узайтиришга, ҳаётга қайтаришга кўмаклашади, деб умид қиламиз.
