Қурбон ҳайити Ислом тақвимига кўра Зулҳижжа ойининг 10-кунида нишонлана бошлаган ва тўрт кун давом этган диний байрам сифатида танилган. Зулҳижжа ойининг 9-кунига Арафа куни дейилади. Арафа куни Қурбон ҳайитининг хабарчисидир. Ислом динининг беш арконидан бири ҳисобланган ҳаж ҳам Қурбон ҳайитида мусулмонлар томонидан адо этилади.
Қурбон ҳайити Ислом олами учун жуда муҳим икки байрамдан биридир. Бу байрамда ислом динининг беш арконидан бири ҳисобланган қурбонлик қилинади.
Қурбонлик қилиш билан одамлар Аллоҳнинг амрини бажарадилар ва бандалик онгини сақлайдилар. Бундан ташқари, Қурбон ҳайити мусулмонлар учун муҳим бўлган бирдамлик, ҳамжиҳатлик ва ҳамкорлик онгини сақлашга ҳам ёрдам беради.
Қурбонлик бир-бирига ёрдам бериш орқали амалга оширилади ва тўғри тақсимланади. Энг муҳим урғулардан бири қурбонни динга мувофиқ сўйишдир.
Қурбон ҳайити маданияти
Агар сиз Туркияда биринчи марта бўлсангиз ва Қурбон ҳайити вақтида турклар бу байрамни қандай ўтказадилар десангиз, келинг, турк халқларининг қурбонлик байрами анъаналарини қисқача тушунтириб ўтсак.
Ҳайитнинг биринчи кунида аксарият кишилар ҳайит намозини ўқиб бўлгач, қурбонлик сўйиш ва тарқатиш билан банд бўлганлари сабабли меҳмон зиёратига бормайдилар. Бироқ, одатда, яқин дўстлар, қариндошлар, ака-ука ва опа-сингиллар бирга бўлиб, мол қурбонлик қилишади. Шу тарзда улар биринчи кунданоқ бир-бирлари билан байрам қилишади.
Биринчи кун тугаб, иккинчи кун бошланганидан кейин узоқ вақтдан бери бир-бирини кўрмаган қариндош-уруғлар, дўстлар ярим тунгача ўтириб суҳбатлашишади. Энг муҳими, бир-биридан хафа бўлганлар байрамда ярашиб олишади.
Дам олиш кунлари қувончли; Болалар катталардан олган пуллари билан ўйинчоқ ва ширинлик олгани дўконларга югурган, кўча-кўйда бир-бирларига олган ҳайитликларини кўрсатиб мақтанадилар. Катталар ҳаёт оқимидан бироз чекиниб, барча муаммоларини четга суриб, яқинлари билан вақт ўтказадилар. Ҳар бир уйда гўшт пиширилади, ўйин-кулгилар бўлади. Тонггача одамлар дастурхон атрофида ўз яқинлари билан дилдан суҳбат қурадилар.
Агар сиз Туркияда биринчи марта дам олмоқчи бўлган чет эллик бўлсангиз, байрам вақтида уйингиз тартибли ва кийимингиз меҳмонларни қабул қилишга мос бўлишини тавсия қиламиз. Чунки байрамларда эшигингиз исталган пайтда тақиллаб қолиши мумкин.
