Одам савдосининг жабрдийдалари

Бугунги кунда юртимизда одам савдоси оғир жиноят эканлиги барчага маълум. Лекин   қонунни четлаб ўтиб ушбу ноыонуний фаолият билан шуғулланаётган шахслар ҳали ҳам учраб турибди.  Шундай кимсалардан бири Нодир  Алимов (исм-фамилиялар ўзгартирилган)дир.

У  аввал ҳам одам савдоси жиноятини содир этганлиги учун судланган бўлишига қарамай бундан керакли хулоса чиқариш ўрнига  яна шундай жиноятга қўл урди.  Ўрганган кўнгил ўртанса қўймас деб шунга айтса керак-да.

Нодир  Қозоғистон Республикасида ишлаб юрган вақтида Довуд исмли шахс билан танишиб қолади. Довуд унга деҳқончилик билан шуғулланишини, агар унга Ўзбекистон Республикасидан ишчи кучи олиб келиб берса, бу нарсадан у ҳам фойда кўришини, ишлаш учун келган одамларнинг ҳам пулларини ўзи беришини айтади. Бундай  таклиф уни бироз ўйлантирди. Чунки олдин ҳам шундай ишга қўл уриб оғзи куйган бўлсада, лекин яна бир марта таваккал қилишга қарор қилди.  Ва зудлик билан ишга киришиб кетади. У Собир, Комил, Жалол имсли шахсларни ўз қармоғига илинтиради. Уларга “Қозоғистонда деҳқончилик иши бор, ойлик  бир миллион сўм.   Яшаш шароитлари зўр, бориш-келиш йўлкира ўзимдан” — дея улкан ваъдалар беради.  Нодирнинг  гапларига ишонган Собир ва Комиллар 2014 йил 11 май куни   Қозоғистонга жўнаб кетишади. Чегарадан ўтишлари билан уларни Довуднинг ўзи кутиб олади.   Довуд меҳмонларни иш жойига олиб боради.  У ердаги шароитни кўриб Собир ва Комиллар “Бизга Нодир умуман бошқача гап айтганди, бундай жойда яшаб бўлмайди, экин майдони ҳам жуда катта” — дея норозилик билдиришади. “Нодир сенларга нима деганининг менга қизиғи йўқ. Бу ерга ишлагани келгансанлар дам олганимас, меҳнатингга яраша ҳақларингни оласанлар” — деб ўдағайлайди Довуд. Улар шунча жойдан келганлари ва уйга қуруқ боришдан уялганликлари сабаб мажбурликдан  бу ерда қолишга рози бўлишади. Бир неча кундан сўнг Жалол ҳам келади. Нодир  эса уларнинг ойлик иш хақиларини Довуддан олиб ўз эҳтиёжлари учун ишлатиб юборади.  

Нодир Қозоғистонга олиб келган одамлар  бир кунда 15-16 соат ишлашига тўғри келади, баъзи кунлари ҳатто кечаси ҳам ишлашга мажбур бўлишади.  Бир куни кечқурун Довуднинг акаси маст ҳолда чайлага келиб, уларни уйғотиб, сабабсиз ҳақоратли гаплар айтиб, қовун ва ароқ шишаси билан уриб дала майдонида ишлашга мажбур қилади. 

Йигитлар хўрланиб қийинчиликлар билан кун кечира бошлашади. Белгиланган муддат тугаб ишчилар Довуднинг олдига иш ҳақларини талаб қилиб боришади.  “Сенларнинг иш ҳақингни Нодирга бериб юборганман, пулларни ундан оласанлар”,  деб жавоб беради. Шунда улар уйларига етиб олиш учун ҳам пуллари йўқлигини айтиб, Ўзбекистонга қайтиш учун пул сўрашади. Довуд уларга 60 000 сўмдан пул бериб уйларига жўнатиб юборади.  Улар уйларига қайтганларидан сўнг тўғри Нодирнинг уйига боришади. Уларни Нодирнинг дадаси кутиб олади ва “ ўғлим уйда йўқ, ҳали Қозоғистондан қайтмади. Унинг дастидан уйимизга кўплаб одамлар норози бўлиб келишмоқда. Мен Нодирнинг ишларига умуман аралашмаганман, нима учун ўғлим  одамларни алдаб Қозоғистонга олиб бораётганини билмайман, ўзи Қозоғистонда ишлаб топиб келган пулларини ҳам уйга норози бўлиб келган одамларга беряпман, ҳозир еб-ичишга ҳам пулимиз йўқ” дея жавоб беради. 

Шунда кейин улар бир неча марта Нодирнинг уйига боришади ва кунларнинг бирида уни учратишади ва ундан ойлик иш ҳақларини талаб қилишади. Нодир эса ҳар хил баҳоналар билан уларни алдаб пулларни бермай юраверади.  Ўзгаларни алдов йўли билан чет давлатга олиб бориб,  уларнинг ҳалол меҳнат қилиб топган пулларини бермай юрган одамфуруш энди қонун олдида жавоб беради. 

Зуҳриддин РАҲМОНОВ