Сўнгги пайтларда ўзбек киносига бўлаётган эътибор, ижодкорларнинг ҳар томонлама қўллаб-қувватланиши, ёш ижодкорларни ҳам руҳлантириб юборди. Ана шундай ёш истеъдодлардан бири Мухлиса Азизова. Суҳбатдошимиз талаба бўлишига қарамай, қисқаметражли фильми билан нуфузли кинофестивалларда иштирок этиб қайтмоқда...
— Режиссёрлигингиздаги “У” (“Она”) қисқаметражли фильми ҳамда Россиянинг машҳур актёрларидан бири Дмитрий Дюжев билан ижодий ҳамкорлик ҳақида гапириб берсангиз...
- Аввало нега айнан хориждан актёр таклиф этганимизни гапириб ўтсам... Чунки “Нега энди ўзимизнинг актёрлардан фойдаланилмайди?”, деган саволлар кўп бўлди. Воқеа бўйича, қаҳрамон чет эллик бўлади ва биз бу нарса табиий ва ҳаётга яқинроқ бўлиши учун хорижлик ижодкор билан ҳамкорлик қилдик. Аслида бу ролга Владимир Вдовиченковни таклиф этгандик. Аммо катта тайёргарлик билан тасвирга олиш кунини белгилаганимизда унинг саломатлигида муаммо чиқиб, Ўзбекистонга келолмади. Режаларимиз йўққа чиқмаслиги учун у ердаги ҳамкорларимиз ёрдамида Дюжевни таклиф этдик. Ўзингизга яхши маълум, дунё юлдузларининг ўзига яраша инжиқликлари ҳам бор. Дмитрийга вазиятдан чиқиш учун шошилинч ролга таклиф этганимиз ёқмади. Аммо “Она”нинг сценарийсини ўқигандан сўнг, унда ўз ҳаётига яқин воқеаларни кўриб, ўша заҳоти рози бўлди. Салгина муаммолар билан ишни бошлаган бўлсак-да, суратга олиш жараёнида актёр билан умуман қийналмадим. Бунга яна бир сабаб биз у билан ҳар бир саҳнани маслаҳатлашган, келишган ҳолда суратга олганмиз. Биласизми, тайёр кинони кўрганимда, айнан Дмитрий билан ишлаб хато қилмаганимни англаганман. Бу фильм менга катта тажриба ва мамнуният берди.
— Бу картина билан Ўзбекистон илк бор Канн халқаро кинофестевалида иштирок этди...
– Кинофестевалда истаган режиссёр ўз фильми билан қатнашиши мумкин. Фақат унинг ижодий иши дунё стандартларига мос, фестивалнинг шартларига тўғри келса бўлгани. Биз ҳам фильмимизни фестиваль мутахассисларига тақдим этгандик, маъқул кўришди. Фестивалда совриндор бўлмасак ҳам унда иштирок этиш мен учун муҳим қадам бўлди. Ишонасизми, ўша ерда намойиш этилган барча картиналарнинг ҳаммасини кўриб бордим. Кўпининг тилини тушунмасамда, кино тили билан ишлашни ўргандим.
“У”ни кўрганлар ижобий фикр билдиришганидан жуда хурсандман. Албатта, мунозарали масалалар ҳам бўлди. Ҳайъат аъзолари фильмнинг хулосасини томошабинни ўзига қолдирганим билан боғлиқ мулоҳазаларни билдирди. Режиссёр сифатида нима демоқчилигимни сўраб, турли баҳс-мулоҳазалар юзага келди. “Режиссёр воқеани қандай кўрган бўлса, шундай якунлашга ҳаққи бор” деб мени оқлайдиганлар ҳам бўлди (кулади). Хуллас, таассуротлар бир олам. Уни сўз билан ифодалаш жуда қийин. Канндан кейин “У” Кипр халқаро кинофестевалида, Испания ва Қозоғистонда ўтказиладиган кино тадбирларда ҳам иштирок этди. Ўзбекиситон номидан, кино санъатини намоён этиб қайтиш бахтига муяссар бўлганимдан хурсандман. Ва бу билан тўхтаб қолмоқчи эмасман.
— Сизнинг кино оламига кириб келишингиз томошабин ва ҳатто, биз мутахассислар учун ҳам кутилмаган воқеа бўлди.
— Кичиклигимда онамнинг китоб мутолаа қилаётганини кўрардим. Шу сабабми, болалигимдан китобга бўлган меҳрим бўлакча. Ўқиган асарларимдаги воқеаларни тасаввур қилишни яхши кўрардим. Ёшим улғайиб, ақлимни таниганимдан сўнг эса бу кино эканини англаганман. Мактабни тамомлаб, режиссёр бўлмоқчилигимни айтганимда ота-онам рози бўлишмаган. Уларнинг хоҳиши билан тиббиёт йўналиши бўйича ўқидим. Орзулар, ўй-хаёллар мени тинч қўймади, орадан йиллар ўтиб, кинога кириб келдим. Ниятимга етганимдан, орзуларим бугун рўёбга чиққанидан жуда хурсандман.
— Бу соҳага кириб келиб ўзингиз учун нималарни кашф этдингиз?
— Бу соҳани танлаб шу йўналишда мутахассис бўлишим учун ҳар куни камида 50 бет китоб ўқишим шарт эканлигини билдим. Яна бир англаган ҳақиқатим аёл режиссёр бўлиш ўйлаганимдан кўра а-а-анча қийин экан (кулади). Жамоани бирлаштириш, ҳаммани ўзингиз кўраётган хаёлларга ишонтириб, воқеани реаллаштириш шахсан менга ўзига яраша қийинчилик туғдирди. Балки бу ҳаётда бировга буйруқ бера олмаслигим билан боғлиқ бўлса керак. Энг асосийси мен, илгари режиссёр бўлиш учун актёрликдан хабардор бўлиш шарт эмас деб ўйлардим. Аммо жуда қаттиқ адашган эканман. Константин Станиславский айтгандек, яхши режиссёр бўлиш учун, туғма актёр бўлиш керак экан.
Шунинг учун актёрлик маҳоратимни ошириш учун астойдил ўқияпман...
— Келажакда роль ўйнашингиз мумкинми?
— Йўқ. Актёрга вазифа бераётганимда образни ундан кўра яхшироқ кўрсатиб беришим учунгина дарсларга қатнаяпман.
Факт:
- Мухлиса Азизова 1987 йил 20 декабрда Тошкентда туғилган.
- Унинг кинодаги илк иши “Тинчлик соҳили” деб номланади. Қисқа метражли бадиий-ҳужжатли фильм телеканалларидан намойиш этилган.
Алия СУЛАЙМАНОВА