Туркия ва Исроил ўртасидаги муносабатлар сўнгги ўн йилликдаги энг паст даражага етган. Ҳар икки давлат илгари савдо, мудофаа ва разведка соҳаларида яқин ҳамкор бўлган бўлса-да, бугун уларнинг йўллари тобора фарқланмоқда. Бунга сабаб — Сурияда шаклланаётган янги геосиёсий мувозанатдир.
Туркия позицияси
Анқара кучли, марказлашган Сурияни қўллаб-қувватлайди. Бу орқали у минтақадаги беқарорлик, айниқса курд сепаратист кучларининг кучайишининг олдини олишни истайди. Туркия, шунингдек, Исроилнинг Ғазо секторидаги ҳаракатларини қоралаб, уларни минтақавий барқарорликка таҳдид сифатида кўрмоқда. Расмий доираларда, агар Исроил келгусида Эрон билан урушдан сўнг янги “нишон” излайдиган бўлса, бу Туркия бўлиши мумкин деган хавотир мавжуд.
Исроил позицияси
Исроил эса Туркиянинг минтақадаги таъсиридан, айниқса ҲАМАС билан алоқалари ва Суриядаги ҳарбий фаоллигидан хавотирда. Кўплаб исроиллик сиёсатчилар Туркияни тобора кўпроқ стратегик таҳдид сифатида кўра бошлаган. Улар Сурияни заиф ва бўлиниб кетган ҳолатда сақлаш Исроил учун хавфсизроқ деб ҳисоблашади.
Ички сиёсий манфаатлар
Бу можаро ҳар икки мамлакатда ички сиёсий мақсадларга хизмат қилмоқда. Расмийлар ташқи таҳдид образини яратиш орқали ички норозиликларни чалғитмоқчи, аҳолини сафарбар қилишга уриняпти.
АҚШнинг воситачилиги керакми?
Мутахассисларнинг фикрича, агар АҚШ бу икки асосий ҳамкори ўртасида воситачилик қилмаса, зиддият чуқурлашишда давом этади. Аммо, АҚШ аралашуви билан Суриядаги вазият икки томонлама мулоқот учун имконият эшигини очиши мумкин.
Бу, албатта, Фаластин масаласи каби йирик низоларни ҳал этмайди, бироқ Туркия ва Исроил ўртасидаги асосий қарама-қаршиликлардан бирини юмшатиши мумкин.
