Mutaxassislar, har bir insonning tana vazni bo`y o`lchamiga mos bo`lishi kerak, deyishadi. Aynan mana shunda sog`liq bilan muammo bo`lmas ekan. Bu mavzu o`zimga ham qiziq tuyulgani bois dunyo fitnes murabbiylari tomonidan foydalaniladigan 5 xil vaznni aniqlash uslubi bilan tanishtirmoqchiman. Ko`rsatmalar bilan tanishib, aslida vazningiz qancha bo`lishi kerakligini bilib olasiz.
KETLE indeksi
Mazkur uslub shifokorlar tomonidan keng qo`llanilib, ortiqcha yoki normal tana tuzilishi uchun etishmayotgan vaznni aniqlashda ishlatiladi. Qarshi ko`rsatmalariga ko`ra esa homiladorlar, emizikli ayollar, kichik yoshdagi bolalar va keksalarda qo`llanilmaydi.
KETLE indeksini hisoblash quyidagicha bo`ladi. Masalan, ayolning bo`y o`lchami 1,6 metr, vazni 60 kg. Buning uchun vazn ko`rsatkichini bo`y ko`rsatkichi kvadratiga bo`lish kerak bo`ladi.
Ya`ni quyidagicha: 60:(1,60x1,60)=23,44. Demak, bu holatda indeks 23,44 ga teng bo`ladi.
Erkaklar uchun KETLE indeksidagi me`yoriy o`lcham 19-25, ayollarda esa 19-24 oralig`ida bo`lishi maqsadga muvofiq.
Jon MAKKALLUM formulasi
Vaznni o`lchash uchun mo`ljallangan eng samarali formulalardan biri sanalib, uslubchi Jon Makkallum tomonidan ishlab chiqilgan. Formula asosida qo`l bilagi aylanasini o`lchash etadi. Shunga ko`ra :
Albatta, bu hisob-kitoblar nisbiy yondashuv holos. Aslida esa har bir organizmning o`zi uchun maqbul bo`lgan vazn ko`rsatkichi bor.