Буюк Британия мактаблари ўқувчиларига “мамлакатнинг ҳақиқий аҳолиси қора танлилар бўлган, машҳур Стоунхенжни ҳам ўшалар барпо қилган”, деб ўргатишмоқда. The Telegraph нашри шу ҳақда маълум қилган.
Бундай дарслар асли нигериялик Британия ёзувчиси Атинуке муаллифлигидаги “Brilliant Black British History” («Қора Британиянинг бриллиант тарихи») китобига асосланади.
2025 йил 18 май куни нашр этилган ҳисоботга кўра, ушбу китоб мактабларда тарих дарсликларини “деколонизация” қилиш ҳаракати доирасида жорий ўқув дастурларига киритилган. Китобда таъкидланишича, қора танлилар 7 000 йилдан ортиқ давр мобайнида британия оролларида яшаган. Китоб кўплаб мактабларнинг ўқув дастурларига киритилган ва Буюк Британия Таълим вазирлиги юқори лавозимли амалдорлари томонидан қўллаб-қувватланган.
Policy Exchange’нинг кузатувларига кўра, Буюк Британиядаги ўрта мактабларининг 83 фоизи тарих дарсликларини “деколонизация” қилиш мақсадида ўзгартирган. Бу жараён баъзи ҳолларда гендер тенглиги ва глобал тарихни ўрганишга ижобий таъсир қилса-да, ҳисобот муаллифлари “орттирилган ва баҳсли тарихий талқинлар гўё тасидқланган ҳақиқатдек ўргатилаётганини” ҳам танқид қилишди.
Ҳисоботда таъкидланишича, ўқув дастуридан Агинкурт ва Трафалгар ҳамда Ватерлоо жанглари каби асосий тарихи воқеалар чиқариб ташланган мактаблар ҳам мавжуд. Шу сабабли муаллифлар 1066–1989 йилларга оид янги мажбурий имтиҳон яратилишини таклиф қилиб, барча мактаб ўқувчиларини бутун Бирлашган Қироллик тарихини хронологик тартибда ўзлаштиришга чақирмоқда.
Абдуллоҳ Саййид
