2024 йилда кассетали ўқлар бутун дунё бўйлаб 314 кишини яралади ёки ўлдирди, улардан 208 таси Украинада. Бу ҳақда бугун, 15 сентябрь куни чоп этилган халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилоти Human Rights Watch ҳисоботида келтирилган.
Биргина Украинада ўтган йили кассетали бомбалардан 40 га яқин фойдаланиш ҳолатлари қайд этилган. Россиянинг Украинага қарши кенг кўламли уруши бошланганидан бери бу мамлакатда 1200 дан ортиқ одам кассетали ўқлардан фойдаланишдан азият чекди.
Ҳисоботда, шунингдек, Украина кучлари Россияда кассетали ўқ-дорилардан фойдаланган бўлиши мумкинлиги, HRW буни ҳужжатлаштира олмагани қайд этилган. Бундан ташқари, ҳужжатда Мянма ва Сурияда ушбу турдаги қуроллардан фойдаланиш ҳолатларига ишора қилинади.
“Кассетали бомбалардан мақсадли фойдаланиш мумкин эмас, улар ҳар доим тинч аҳолига таъсир қилади”, деган ҳисоботга ҳисса қўшган Handicap International вакили Ева Мария Фишер.
У, шунингдек, миналардан тозалаш жараёнининг мураккаблиги ва хавфлилигига ишора қилди.
2010 йилнинг август ойида кучга кирган кассетали ўқлар тўғрисидаги конвенцияни ратификация қилган ва бундай қуроллардан фойдаланиш, узатиш ва сақлашни тақиқловчи 111 давлат қаторига Украина ҳам, Россия ҳам кирмайди. Бир неча ой олдин Литва хавфсизликка таҳдидлар кучайиб бораётгани сабабли конвенциядан чиқишини эълон қилди ва буни амалга оширган биринчи давлат бўлди.
Улар портлаганда кассетали ўқ-дорилар кенг майдонга тарқалган юзлаб ўқ-дориларни чиқаради. Кассетали бомба портлашларидан омон қолган одамлар кўпинча оёқ-қўлларини йўқотади ёки органларидан оғир, баъзан бир нечта жароҳатларни олади. Ҳуқуқ ҳимоячиларининг огоҳлантиришича, бу ўқ-дорилар фуқаро ва ҳарбий нишонларни ажратмайди ва уларни аниқлаш қийинлиги туфайли ҳарбий можаро тугаганидан кейин ҳам узоқ вақт давомида қурбонлар келтириши мумкин.
