Zelenskiy “tinchlik formulasini” amalga oshirish uchun sammit o`tkazishga chaqirdi

Ukraina bu yil qishda Ukraina prezidenti ilgari surgan “tinchlik formulasi”ni amalga oshirish uchun global sammit o`tkazishga chaqirmoqda. Bu haqda 18 dekabr, yakshanba kuni Vladimir Zelenskiyning 2022 yilda Qatarda bo`lib o`tadigan futbol bo`yicha jahon chempionati finali munosabati bilan qilgan murojaatida aytilgan. Avvalroq, Xalqaro futbol federasiyasi (FIFA) Zelenskiyning jahon chempionati final o`yini oldidan bu chiqishni ko`rsatishdan bosh tortgan edi.

Zelenskiyning fikricha, bunday sammit barcha xalqlarni “global tinchlik g`oyasi atrofida” birlashtirishga xizmat qilishi kerak.

12 dekabr Ukraina davlati rahbari “Ettilik guruhi” (“Katta ettilik”, G7) mamlakatlari oldida chiqish qilar ekan, “qanday qilib bu borada qaror qabul qilish uchun maxsus yig`ilish – Global tinchlik formulasi sammitini tashkil etishni taklif qildi. Zelenskiy sammitni o`tkazish va o`n bosqichli formulani avvalroq va AQSh prezidenti Jo Bayden bilan telefon orqali muloqotda amalga oshirish muhimligini muhokama qildi.

"Dunyo g`alaba qozonishi kerak"

"Urushlar barbod bo`lishi kerak va dunyo g`alaba qozonishi kerak, chunki hozir Qatarda jahon urushi emas, balki jahon chempionati bo`lmoqda", - deyiladi Zelenskiyning murojaatida. Yozuv ukrainalik sportchilar va futbol funksionerlari tomonidan faol ravishda tarqatilmoqda.

Xalqaro futbol federasiyasi rahbari Janni Infantino Ukraina raharining chiqishlarini e`lon qilmaganiga sabab aytdi:

“Biz qadriyatlarni himoya qilamiz, biz jahon chempionatida inson huquqlari va barchaning huquqlarini himoya qilamiz”, deb ishontirdi FIFA rahbari. "Televizorda o`yin ko`rayotgan muxlislar va milliardlab tomoshabinlarning o`ziga xos muammolari bor. Ular 90 yoki 120 daqiqa hech narsa haqida o`ylamay, bu kichik zavq va quvonchdan zavqlanishni xohlashadi. Biz ularga unutishlari uchun vaqt berishimiz kerak. ularning muammolari va futboldan zavqlaning", - deya qo`shimcha qildi Infantino.

Zelenskiyning "Tinchlik formulasi"

Vladimir Zelenskiy avvalroq deyarli barcha yirik tadbirlarda - G20 sammitidan Grammy mukofotlari va Kann kinofestivaliga qadar video havola orqali so`zlagan. Ukraina Prezidenti, shuningdek, ko`plab intervyular berdi va turli jurnalistlar va taniqli rassomlar, jumladan Shon Penn va Devid Letterman bilan suhbatlashdi.

Zelenskiy o`zining 10 bandlik “tinchlik formulasini” sentyabr oyida taqdim etgan. Gap, xususan, davlatlar chegaralarini buzganlik uchun jazo, shu jumladan sanksiyalar orqali, davlatlarning o`z fuqarolarining hayotini himoya qilish huquqi, xavfsizlikni, oziq-ovqat va yadroviy xavfsizligi,  shuningdek, Ukraina hududiy yaxlitligini tiklash haqida gapirgan edi. 

FIFAning Ukraina davlati rahbarining JCh-2022 final o`yini oldidan qilgan murojaatini efirga uzatmaslik haqidagi qarori tanqid qilindi. CNN tomonidan olingan yozma bayonotda, qisman shunday deyiladi: "FIFA futbolni odamlarni birlashtiruvchi o`yin sifatidagi qimmatli tushunchasini yo`qotdi va mavjud bo`linmalarni qo`llab-quvvatlamaydi".