Украина бу йил қишда Украина президенти илгари сурган “тинчлик формуласи”ни амалга ошириш учун глобал саммит ўтказишга чақирмоқда. Бу ҳақда 18 декабрь, якшанба куни Владимир Зеленскийнинг 2022 йилда Қатарда бўлиб ўтадиган футбол бўйича жаҳон чемпионати финали муносабати билан қилган мурожаатида айтилган. Аввалроқ, Халқаро футбол федерацияси (FIFA) Зеленскийнинг жаҳон чемпионати финал ўйини олдидан бу чиқишни кўрсатишдан бош тортган эди.
Зеленскийнинг фикрича, бундай саммит барча халқларни “глобал тинчлик ғояси атрофида” бирлаштиришга хизмат қилиши керак.
12 декабрь Украина давлати раҳбари “Еттилик гуруҳи” (“Катта еттилик”, G7) мамлакатлари олдида чиқиш қилар экан, “қандай қилиб бу борада қарор қабул қилиш учун махсус йиғилиш – Глобал тинчлик формуласи саммитини ташкил этишни таклиф қилди. Зеленский саммитни ўтказиш ва ўн босқичли формулани аввалроқ ва АҚШ президенти Жо Байден билан телефон орқали мулоқотда амалга ошириш муҳимлигини муҳокама қилди.
"Дунё ғалаба қозониши керак"
"Урушлар барбод бўлиши керак ва дунё ғалаба қозониши керак, чунки ҳозир Қатарда жаҳон уруши эмас, балки жаҳон чемпионати бўлмоқда", - дейилади Зеленскийнинг мурожаатида. Ёзув украиналик спортчилар ва футбол функционерлари томонидан фаол равишда тарқатилмоқда.
Халқаро футбол федерацияси раҳбари Жанни Инфантино Украина раҳарининг чиқишларини эълон қилмаганига сабаб айтди:
“Биз қадриятларни ҳимоя қиламиз, биз жаҳон чемпионатида инсон ҳуқуқлари ва барчанинг ҳуқуқларини ҳимоя қиламиз”, деб ишонтирди FIFA раҳбари. "Телевизорда ўйин кўраётган мухлислар ва миллиардлаб томошабинларнинг ўзига хос муаммолари бор. Улар 90 ёки 120 дақиқа ҳеч нарса ҳақида ўйламай, бу кичик завқ ва қувончдан завқланишни хоҳлашади. Биз уларга унутишлари учун вақт беришимиз керак. уларнинг муаммолари ва футболдан завқланинг", - дея қўшимча қилди Инфантино.
Зеленскийнинг "Тинчлик формуласи"
Владимир Зеленский аввалроқ деярли барча йирик тадбирларда - G20 саммитидан Граммй мукофотлари ва Канн кинофестивалига қадар видео ҳавола орқали сўзлаган. Украина Президенти, шунингдек, кўплаб интервьюлар берди ва турли журналистлар ва таниқли рассомлар, жумладан Шон Пенн ва Девид Леттерман билан суҳбатлашди.
Зеленский ўзининг 10 бандлик “тинчлик формуласини” сентябрь ойида тақдим этган. Гап, хусусан, давлатлар чегараларини бузганлик учун жазо, шу жумладан санкциялар орқали, давлатларнинг ўз фуқароларининг ҳаётини ҳимоя қилиш ҳуқуқи, хавфсизликни, озиқ-овқат ва ядровий хавфсизлиги, шунингдек, Украина ҳудудий яхлитлигини тиклаш ҳақида гапирган эди.
FIFAнинг Украина давлати раҳбарининг ЖЧ-2022 финал ўйини олдидан қилган мурожаатини эфирга узатмаслик ҳақидаги қарори танқид қилинди. CNN томонидан олинган ёзма баёнотда, қисман шундай дейилади: "ФИФА футболни одамларни бирлаштирувчи ўйин сифатидаги қимматли тушунчасини йўқотди ва мавжуд бўлинмаларни қўллаб-қувватламайди".
