1

Япония космосга дунёдаги биринчи ёғоч сунъий йўлдошни учирмоқчи

ДУНЁ 20.02.2024, 17:44
Япония космосга дунёдаги биринчи ёғоч сунъий йўлдошни учирмоқчи

Япониялик олимлар дунёдаги энг ноодатий космик кемалардан бири – ёғочдан ясалган митти сунъий йўлдошни яратди. Жорий ёзда орбитада бўладиган экологик тоза LignoSat зонди зарарли алюминий зарралари билан курашиш учун яратилган.

LignoSat зонди магнолия ёғочидан қурилган бўлиб, у Халқаро космик станцияда (ХКС) ўтказилган тажрибаларда айниқса барқарор ва ёрилишга чидамли эканлиги исботланган. Ҳозир ёзда уни Америка ракетасида учириш режалари якунланмоқда.

Ёғоч сунъий йўлдош Киото университети тадқиқотчилари ва Sumitomo Forestry ўрмон хўжалиги компанияси томонидан ёғоч каби биологик парчаланадиган материаллардан фойдаланиш ғоясини синаб кўриш учун яратилган.

Биринчи синовлар космосдаги шароитларни такрорлайдиган лабораторияларда ўтказилган ва ёғоч намуналарида массада сезиларли ўзгаришлар ёки парчаланиш ёки шикастланиш белгилари йўқлиги аниқланди.

"Дарахтнинг бундай шароитларга бардош бериш қобилияти бизни ҳайратда қолдирди", деди лойиҳа менежери Кожи Мурата.

Ушбу синовлардан сўнг намуналар ХКСга юборилган ва у ерда улар Ерга қайтишдан олдин деярли бир йил давомида синовдан ўтказилди. Улар яна майда зарарланиш белгиларини кўрсатдилар, Мурата буни фазода ёғочни ёқиш учун кислород йўқлиги ва унинг чиришига олиб келадиган тирик мавжудотлар йўқлиги билан изоҳлаган.

Бир неча турдаги ёғочлар, шу жумладан япон гилоси синовдан ўтказилди, магнолия ёғочлари энг мустаҳкам эканлигини исботлади. Бу энди ёғочдан ясалган Киото сунъий йўлдошини яратишда фойдаланилди, у космик кеманинг орбитада қанчалик яхши ишлашини аниқлайдиган бир қатор тажрибаларни ўз ичига олади, деди Мурата.

 

Шарҳлар

Об-ҳаво: Тошкент
Валюта курси
1