Ўзбекистонда тамаки маҳсулотларининг ноқонуний айланмаси давлат бюджетига катта зарар келтирди. Муаммо шундай кўламга етдики, унга энг юқори даражада эътибор қаратила бошланди. Фақат 2024 йилнинг биринчи ярим йиллигида мамлакатда 940 миллион дона ноқонуний сигарет мусодара қилинган, давлат бюджети эса 400 миллиард сўм миқдорида солиқ тушумларидан маҳрум бўлди.
Барча мусодара қилинган тамаки маҳсулотлари Ўзбекистонга ноқонуний йўллар билан, хусусан транзит юклари кўринишида келтирилган. Кейинчалик сигаретлар мамлакат ҳудудидан чиқарилмаган, балки улгуржи бозорлар ва дўконларда тарқатилган. Натижада яширин бозор ўсиб борган, давлат бюджети эса молиявий зарар кўрган.
Акцизсиз маҳсулот оқимини тўхтатиш мақсадида ҳукумат тамаки маҳсулотлари билан транзит юклар учун мажбурий депозит киритишга қарор қилди. 2024 йил 1 сентябрдан бошлаб, 2024 йил 3 июнда қабул қилинган Ўзбекистон Республикаси Президентининг ПФ-84-сонли Фармонига мувофиқ, ташувчилар акциз солиғи, ҚҚС ва божхона божлари суммаси миқдорида Таможня органларининг депозит ҳисобварағига пул маблағларини киритишлари лозим бўлади. Маблағлар сигаретлар Ўзбекистон ҳудудидан чиқарилгани тасдиқланганидан сўнг ташувчиларга қайтарилади.
Шунингдек, Ўзбекистон орқали фақат қабул қилувчи давлатнинг акциз маркировкаси туширилган сигаретларни ташиш мумкин бўлади.
Ушбу чоралар контрабандистлар фаолият юритаётган "ўзилган транзит" имкониятини йўқ қилишга қаратилган.
Бу контрабандага қарши курашда зарур чорадир. Бундай маҳсулотлар мамлакатимиз иқтисодиётига жуда катта зарар етказади. Ноқонуний сигаретлар савдосидан фақат сотувчилар эмас, балки жиноий гуруҳлар ҳам пул топмоқда, бу эса тақиқланган ташкилотларни молиялаштиришга олиб келади. Шунингдек, сигаретлар келадиган каналлар орқали Ўзбекистонга қалбаки дорилар, тақиқланган моддалар ва бошқа хавфли товарлар кириб келади.
Ўзбекистоннинг жиноятчилар бойиб кетадиган майдонга айланишига йўл қўйиб бўлмайди.
(Реклама ҳуқуқи асосида)
