АҚШ Украина билан иқтисодий келишув борасида олиб борилаётган музокаралар пайтида Киевдан ёрдам пулини қайтариш борасидаги талабларини юмшатган кўринади, деб хабар беришмоқда бу масала билан таниш манбалар.
Ўтган ҳафта Вашингтонда ўтказилган музокаралар давомида Дональд Трамп маъмурияти Россиянинг тўлиқ масштабдаги босқини бошланганидан буён АҚШ томонидан Украинага кўрсатилган ёрдам миқдорини аввалги 300 миллиард доллардан тахминан 100 миллиард долларгача қисқартирди. Бу миқдор Украина томони баҳолаган $90 миллиарддан ортиқ ёрдамга яқинлашган.
Трамп маъмурияти Киевдан Украинадаги келажакдаги инвестиция лойиҳаларидан, хусусан, қазилма бойликлар ва инфратузилма соҳасидаги даромадлардан умумий фойдаланиш бўйича келишувга эришини сўрамоқда. Вашингтон буни Жо Байден маъмурияти даврида Украинага берилган қурол-аслаҳа ва бошқа ёрдамларнинг компенсацияси сифатида кўрмоқда.
Келишувга кўра, АҚШга Киевда ташкил этиладиган махсус қайта тиклаш инвестиция фондидаги даромадларга биринчи навбатдаги даъвогарлик ҳуқуқи берилмоқда ва мазкур фонд Вашингтон назорати остида бўлади. Украина эса бундай шартларни қайта кўриб чиқишга интилиб, аввалги ёрдамларни қарз деб тан олишдан бош тортмоқда.
Украина ҳукумати келишув имзоланмагунча изоҳ бермаслигини маълум қилди. Оқ уй ва АҚШ Молия вазирлиги ҳам бу борада шарҳ беришдан бош тортди. Молия вазирлиги вакили эса техник музокараларни жуда самарали деб баҳолади ва яқин кунларда уларни якунлашга умид билдирди.
Душанба куни музокаралар ҳолати ҳақида гапирар экан, Молия вазири Скотт Бессент Украина томони ўтган дам олиш кунлари ўз муқобил таклифини тақдим этганини айтди. “Биз жуда, жуда яқинмиз”, — деди у Буэнос-Айресда Bloomberg News мухбирига. “Келишув шу ҳафтанинг ўзида имзоланиши мумкин”.
Жума ва шанба кунлари техник гуруҳлар ўртасида ўтган музокаралар ҳам конструктив руҳда кечган. Бироқ АҚШ ҳали ҳам мазкур фонд орқали ўз харажатларини қоплаш имконини асосий мақсад сифатида кўрмоқда. Шу билан бирга, Трамп маъмурияти ушбу фондга келгусида инвестиция киритиш мажбуриятини олмоқчи эмас ва бу масалани кейинги муҳокамаларга қолдирган.
Абдуллоҳ Саййид
