Украина ҳукумати Россиядан қайтарилган болалар оғир психологик ва баъзида жисмоний зўравонликлардан азият чекканини билдирган. Бу ҳақда Германиянинг “ДW”нашрига берган интервьюсида “Бринг Kids Back” дастури реабилитация ва реинтеграция йўналиши раҳбари Ирина Тулякова маълум қилди. Мазкур дастур Украина президенти Володимир Зеленский ташаббуси билан яратилган.
“Улар уруш қурбонлари”
Тулякованинг сўзларига кўра, депортациядан қайтган ҳар бир бола руҳан оғир ҳолатда бўлади.
“Бу болалар кўпинча яқинларини йўқотган, ўз кўз ўнгида ўлдириш ҳолатларига гувоҳ бўлган, Россия ҳарбийлари томонидан қўрқитилган – улар билан ёки қариндошлари билан ертўлада нима бўлиши мумкинлиги айтилган”, — дейди у.
Ҳатто уларни ватанга қайтариш жараёни ҳам болалар учун катта руҳий босим ва травма бўлаётгани таъкидланган.
Зўравонликлар – айниқса ўсмирлар орасида
“Жисмоний зўравонлик ҳолатлари, айниқса ўсмирлар орасида кўп учради. Россияликлар фикрича, агар бола итоатсизлик қилса, бу дарҳол куч билан жазоланган”, – дейди Тулякова.
Унинг айтишича, болалар орасида жинсий зўравонлик ҳолатлари ҳам қайд этилган, аммо улар кенг кўламда эмас.
“Улар ўзини украин эмас, рус деб ҳис қилишга мажбур бўлишган”
Украиналик болалар Россия ҳудудида доимий равишда “сиз керак эмассиз”, “сиз украин эмассиз – сиз руссийсиз” деган сўзларни эшитган. Баъзилар эса ҳарбий тайёргарлик ўқув лагерларига олиб кетилган. Бу эса уларнинг онги ва руҳиятига оғир зарба бўлган.
“Улар Украинага қарши нотўғри маълумотлар билан тўлдирилган”
“Россияда болаларга Украина ҳақида жуда кўп ёмон гаплар айтилган, бу эса уларда қўрқувни янада кучайтирган. Кўпчилиги босимга қарши чиққан, баъзилари эса ҳатто вербовкага қарши курашган”, – дейди Ирина Тулякова.
