Бир неча кундан буён ижтимоий тармоқларда Akfa университети (ҳозирги номи Central Asian University) атрофида бўлаётгшан воқеалар акс этган видеолар тарқалмоқда. Унда талабаларнинг ота-оналари фарзандлари иккинчи курсдан қабул қилиниши мукинлиги айтилгани, энди эса у амалда эмаслигидан, шунингдек, конртакт миқдори ҳам оширилиб, ўтган йили тўлаганларники ҳам ўтмаслигидан норози бўлиб, тўплангани акс этган. Мазкур муҳокамалардан сўнг, университетнинг собиқ ректори Беҳзод Жалилов мурожаат билан чиқди.
У университетнинг ҳозирги раҳбарияти томонидан бир қанча собиқ ходимларга нисбатан асоссиз, яъни университет маблағларини ноқонуний ўзлаштириш айбловлари қўйилгани муносабати билан ушбу мурожаатни ёзишга қарор қилганини маълум қилган.
"Университетнинг ҳозирги раҳбарияти мени 2015 йилда ўзим асос солган “Study for Success” компаниясидан университет билан ўзаро манфаатли битим тузишда, университет таъсисчиларининг олдиндан розилигини олмасдан фойдаланганликда айбламоқда.
“Студй фор Суссесс” МЧЖ 2015 йилдан бери таълим хизматларини (лицензия асосида) кўрсатиб келмоқда ва талабаларни Тошкент шаҳридаги етакчи олий ўқув юртларига ўқишга тайёрлаш билан шуғулланади.
2021 йилдан бошлаб “Study for Success” МЧЖ республиканинг бошқа кўплаб таълим марказлари сингари университет билан меморандум ва ҳамкорлик шартномаси асосида потенциал талабаларни Университетга, жумладан, "Part time" дастури доирасида тайёрлаган ҳамда қабул имтиҳонларини ташкил этган.
Юқорида қайд этилган ҳужжатларга кўра, университет “nternational Foundation Diploma for Higher Education Studies” дастурини (биз уни «Part-time» деб атаганимиздек) муваффақиятли тамомлаган талабаларга биринчи босқични ўқимасдан иккинчи босқичга қабул қилинишни кафолатлаган. Сабаби мазкур тайёргарлик курси "foundation year"га тенглаштирилган.
Акфа университети муассислари, жумладан Жаҳонгир Абидович Ортиқхўжаевнинг ўзи ҳам, таълим муассасасининг бошқа таълим муассалари билан ҳамкорлиги ҳақида хабардор эди. Бундан ташқари, Жаҳонгир Обидовичнинг жияни Ортиқхўжаева К. ҳам ушбу дастурда ўқиган ва ўқиш пулини Университет ҳисобига эмас, балки “Study for Success” МЧЖ ҳисобига тўлаган. Юқоридагиларни инобатга олсак, муассислар бундан бехабар эдилар, дейиш нотўғри.
Шартномаларга кўра, ушбу ўқув муассаларининг курсларини муваффақиятли тамомлаган талабалар Акфа Университетининг 2-босқичига қабул қилинган. Бироқ, янги раҳбарият томонидан ўрнатилган 2-босқичга тўғридан тўғри ўқишга қабул қилишни тақиқлаш бошқа таълим муассасалардан «Part time» дастури бўйича Университетга кирган талабаларга ҳеч қандай тарзда қўлланилмаган.
Эслатиб ўтаман, гарчи юридик мақомга эга ва ҳуқуқий томондан расмийлаштирилмаган бўлмасада, ўзини кузатув кенгаши раиси деб таништираётган Абдужаббор Абдувахитов билан университет бошқаруви сиёсатида юзага келган келишмовчиликлар туфайли мен Акфа Университети ректори лавозимидан кетганман. Бундан ташқари, 2023 йил январь ойининг биринчи ярмида ишдан кетганимдан бошлаб жорий йилнинг 22 сентябрга қадар университетнинг янги раҳбарияти «Part time» дастури бўйича ўқув марказлари билан ҳамкорлик бўйича ҳеч қандай эътироз билдирмаган.
22 сентябрь куни бўлиб ўтган ота-оналар билан учрашувда, Камрон Ғуломов бундай буйруқ борлигини аввал рад этган. Буйруқ унга кўрсатилгач, у нимага имзо қўйганидан хабари йўқлигини айтган. Кейинчалик эса, у буйруққа имзо алдов йўли билан олинганлигини айтган. Ва ҳоланки, Камрон Ғуломовга ҳужжатларни имзога унинг одами тегишли текширувлардан кейин олиб киришини таъкидлаш лозим.
Аслини олганда, бу масалани янги раҳбарият фақат менинг обрўимга, “Study for Success” МЧЖ обрўсига ва ҳозирда мен фаол иш олиб бораётган янги университет ташкил қилиш бўйича янги лойиҳанинг обрўсига путур етказиш учун кўтарган. Агар уларнинг айбловлари мантиқий ва қонуний асосли бўлса, унда мантиқий савол туғилади: нега Университетнинг янги раҳбарияти ишдан бўшатилганимдан бошлаб 2023 йил 22 сентябргача Part time дастурини ёпиш ва таълим марказлари билан ҳамкорликни тўхтатиш масаласини кўтармади?
Бундан ташқари, 2022 йил ноябрь ойидан бошлаб, шунингдек, ишдан бўшатилганимдан сўнг таъсисчи вакиллари томонидан ташқи экспертларни жалб қилган ҳолда Университет фаолиятида қайта-қайта аудит, жумладан, молиявий аудит ўтказилган. Ушбу текширувлар натижасида ҳеч қандай қонунбузарликлар аниқланмаган.
Мен ректорлик лавозимидан озод этилганим ва Абдужаббор Абдувахитов (Жаҳонгир Обидовичнинг қудаси) университет ҳаётига фаол аралашуви бошлангач, Университетни молиялаштиришга ёндашувда ўзгаришлар кузатилмоқда. Жаҳонгир Обидович Ортиқхўжаевнинг корхоналари университетдаги ўқув жараёни учун зарур бўлган асбоб-ускуналар, китоблар ва ўқув материалларини харид қилиш учун фаол маблағ ажратишни бошлади.
Яна бир тенденция кузатилди, Абдужаббор Абдувахитов келиши билан университет ходимларидан сифат учун эмас, балки миқдор учун ишлашни талаб қила бошлади ва мен иқтибос келтираман: “Шу ерда пул қилсак бўладию”. Унинг илтимосига кўра, бир қанча факультетлар, жумладан, ўша пайтда лицензия асосида фаолият юритган Инглиз тили филологияси факультети, унда анчагина талабалар таҳсил олаётганига қарамай, ёпилди. Профессорлар, талабалар ва уларнинг ота-оналари бу ҳақиқатни тасдиқлашлари мумкин. Талабаларнинг ота-оналари дарслар ўтказилмаётганлиги ва малакали ўқитувчиларнинг йўқлиги, мавжуд таълим дастурлари тушунтиришсиз ёпилганлиги ва бошқа масалаларга эътироз билдириб Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлигига ариза ёзишганлар.
Шу ўринда таъкидлашим керакки, университетдаги ректор лавозимидаги фаолиятим давомида таъсисчи менга таълим сифатини таъминлаш бўйича қатъий талаблар қўйган эди. Бу талаблардан бири Университетни халқаро даражага кўтариш ва 5 йил ичида университетни Times Higher Education мезонлари бўйича дунёнинг энг яхши 1000 та университетлари рейтингига киритиш керакли чораларни кўриш эди. Шу муносабат билан Абдужаббор Абдувахитов билан ўртамизда тез-тез низолар юзага кела бошлади.
Ана шундай можаролардан бирида Абдужаббор Абдувоҳидов мендан айнан халқаро стандартларга мос равишда (мусулмонлар, насронийлар ва буддистлар учун) қурилган ибодатхоналарни ёпишимни талаб қилди. Бироқ, талабалар хавфсизлиги учун мен университет ректори сифатида бу хоналарни ёпишни ноўрин деб ҳисобладим, чунки бу ҳолда талабалар дарс вақтида намоз ўқиш учун университет ҳудудидан чиқиб кетишади. Ушбу можарода Абдужаббор Абдувахитов менга нисбатан беҳаё сўзларни ишлатиб, ҳамкасбларим олдида шаъним ва қадр-қимматимни камситди, ҳатто жисмоний зўравонлик билан таҳдид қилди. Бу воқеадан кейин мен Акфа университетида ишлашни тўхтатишга қарор қилдим.
21 сентябрь куни ташкил этилган ота-оналар мажлисида Абдужаббор Абдувахитов ота-оналарни менга қарши прокуратурага ариза ёзишга чақирган ва хаттотки ота-оналарни прокуратурага олиб бориш учун автобус хизматини ташкил қилган. У, шунингдек, Менинг танишларимга, Университет ходимларига ва Акфа бош офиси ходимларига мени жиноий муассасага (қамоққа) жойлаштирмагунча тинчланмаслигини айтган.
Абдужаббор Абдувоҳидов ўз алоқаларидан фойдаланиб, прокурорларни менга нисбатан жиноий иш қўзғатишга том маънода мажбурлаган. Май ойида мени прокуратура сохта айблов, яъни университет маблағларини ўғирлаш бўйича бир неча бор сўроқ қилишди. Бу айбловлар исботини топмади. Июнь ойида ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари менинг диний ва сиёсий экстремистик исломий ҳаракатларга алоқадорлигим юзасидан текширув ўтказдилар. Бироқ бу айблов ҳам тасдиқланмади. Қолаверса, Абдувахитов университетнинг ҳозирда собиқ ходимларини менинг устимдан ариза ёзишни талаб қилган. Талабни бажармаган ходимларни ишдан бўшатиш билан қўрқитган.
Мазкур университет ходимлари томонидан Абдувахитовнинг ишдан бўшатиш билан боғлиқ таҳдидлари юзасидан ҳуқуқ-тартибот идораларига мурожаатлари мавжуд. Ажабланарлиси шундаки, бу аризалар қандайдир тарзда Мирзо Улугбек прокуратура деворлари ичида йўқолганлиги маълум бўлди. Бироқ, далил сифатида менда ушбу прокуратура девонхонаси томонидан қабул қилинган аризаларнинг нусхалари бор.
Шу билан бирга Абдувахитов мени ноқонуний митинглар уюштирганликда айбламоқчи бўлди. У университет талабаларини менга қарши қайраш мақсадида мажлис ўтказган. Талабаларни менга қарши қила олмаганидан сўнг, мени одамларни митингга тўплаганим ва ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларидан мени ҳибсга олишни талаб қилади.
Мен ҳуқуқ-тартибот идораларига бориб, Абдувахитов одамларни йиғиб, менга қарши ишлатаётганини тушунтиришга тўғри келди.
Абдужаббор Абдувахитовдан университет ривожига эътибор қаратишни, университет номи ўзгарганлиги сабабли бекор қилинган лицензияни қайтадан олишга, университетнинг собиқ ходимларининг лойиҳаларини ривожлантиришга қарши чиқиб, зарар-кундалик билан шуғулланмасликни сўрайман. Ёдингизда бўлсин, халқда жуда доно нақл бор: “Ким бировга чоҳ қазиса ўзи тушади”. Мен А. Абдувахитов менга қўйилган асоссиз барча айбловлар ва ҳақоратлар учун омма олдида кечирим сўрашини талаб қиламан.
Шунингдек, Ўзбекистон халқидан, биринчи навбатда, мавжуд вазиятдан жабрланган талабаларнинг ота-оналарини оммавий ахборот воситаларидаги миш-мишлар ва тасдиқланмаган маълумотларга ишонмасликларини сўрайман.
Оммавий ахборот воситаларидан бировни обрў ва шаънига путур етказувчи маълумотларни чоп этишдан аввал вазиятни ўрганишни ва иккинчи томоннинг ҳам фикрини/позициясини ўрганишни сўраб қоламан", - дея ўз мурожаатини якунлаган собиқ ректор.
