АҚШ президенти Дональд Трамп Канадага нисбатан янги импорт божларини жорий қилди, бу эса икки давлат ўртасидаги савдо урушини янада кучайтирди.
Трамп аввалига Канадага қарши тарифларни расман мамлакатнинг миллий хавфсизлигини ҳимоя қилиш баҳонаси билан жорий қилган эди. У ўшанда канадалик чегарачиларни наркотиклар контрабандаси ва ноқонуний мигрантлар оқимига бефарқ қараётганликда айблаган эди.
Бунга жавобан, Канада ҳукумати Трампнинг босимига берилиб кетмаслигини эълон қилди. Президент Трамп тарифларни бир ойга кечиктириб, музокаралар ўтказишга ҳаракат қилди, бироқ Канада ўз мустақиллигидан чекинмади. Натижада, АҚШ барча канадалик маҳсулотларга 25 фоизлик бож жорий қилди.
Канада вилоятлари ичида бу чекловларга фақат биргина Онтарио вилояти орқали жавоб берди: вилоят АҚШнинг Миннесота, Нью-Йорк ва Мичиган ҳудудларига экспорт қилинадиган электр энергиясига 25 фоизлик бож жорий қилди. Бу Трампни қаттиқ ғазаблантирди.
Трамп Канаданинг Онтарио тарифи орқали АҚШга босим ўтказишга уринишига жавобан, ўзининг TruthSocial саҳифасида:
"Биз ҳар йили Канадага 200 миллиард доллардан ортиқ маблағ бериб келмоқдамиз. Бу нима учун керак? Бу давом эта олмайди! Канада бизнинг 51-штатимиз бўлиши керак!" — деб ёзди.
У Канада ҳақида кескин баёнот бериб, бундай вазият тарих китобларида ёзиб қолдирилишини таъкидлади:
"Канада бундай паст даражага тушиб, электр энергиясини АҚШга қарши қуролга айлантирмоқда. Улар бунга шундай катта иқтисодий тўлов тўлайдики, бу ҳақда тарих китобларида йиллар давомида ёзилади!" — деди у.
Президент Трамп жавоб тариқасида 12 мартдан бошлаб Канададан келадиган пўлат ва алюминийга тарифларни 50%га оширишга қарор қилди. Шунингдек, у 2 апрелдан бошлаб Канада автомобил саноатига кескин зарба берувчи янги тарифлар жорий қилинишини эълон қилди.
Трамп, шунингдек, агар Канада АҚШ сут маҳсулотларига қўйилган божларни олиб ташламаса, Трамп канадалик машиналарга қўшимча бож жорий қилиб, мамлакатдаги автомобил ишлаб чиқаришни тўхтатиш билан таҳдид қилди.
Шу билан бирга Трамп Канада ёғочларини ҳам АҚШга кераксиз деди. АҚШ ўрмонларини кесишга қўйилган тақиқни бекор қилиш ва Америка ўз ёғочидан фойдаланишига ваъда берди.
Канадаликлар ҳам ўзига хос жавоб чораларини кўра бошлади. Бир қатор маҳаллий дўконларда: “Маъзур тутасиз, биз ортиқ АҚШ валютасини қабул қилмаймиз”, деган ёзувлар пайдо бўлди.
Бундан ташқари, АҚШ ҳукумати Канада фуқароларига нисбатан янги чекловлар жорий қилишни режалаштирмоқда. Эндиликда канадаликлар АҚШда 30 кун ёки ундан кўпроқ муддат қолса, улар расмий рўйхатдан ўтишлари талаб қилинади.
NBC News эса Трампнинг Канадага нисбатан асосий режасини фош қилди:
"Трамп Канадага жиддий ёндашмоқда ва уни 51-штат сифатида қабул қилиш нияти қатъий."
Бу воқеалар савдо урушининг нафақат иқтисодий, балки сиёсий тус олаётганини кўрсатади. Келгуси ҳафталарда икки мамлакат ўртасидаги муносабатлар янада кескинлашиши кутилмоқда.
Абдуллоҳ Саййид
