1 майдан бошлаб Ўзбекистон божхона чегарасидан бож олинмасдан ўтказилиши мумкин бўлган товарлар бўйича янги тартиб кучга киради.
Янги қоидалар фуқароларнинг шахсий фойдаланиш учун олиб кираётган маҳсулотлари ҳажмини сезиларли даражада чеклайди.
Божхона қўмитасининг расмий маълумотига кўра, эндиликда қуйидаги чекловлар амалда:
— Ҳаво йўли орқали – 1000 АҚШ доллари миқдоридаги товарларгина бож олинмасдан олиб кирилиши мумкин (илгари бу кўрсаткич 2000 доллар эди);
— Темирйўл ва дарё йўллари орқали – 500 доллар (илгари 1000 доллар);
— Автомобиль ёки пиёда ўтишда – ўзгартирилмаган ҳолда 300 доллар.
Янги тартибга кўра, агар фуқаро чет элда қисқа муддат — ҳаво йўли орқали сафарда бўлган ҳолатда уч кун, ер йўлларида эса икки кундан кам бўлган бўлса, у ҳолда бу имтиёзлар қўлланилмайди.
Қўмита бу чора-тадбирлар халқаро тажрибага асосланганини таъкидламоқда. Масалан, Европа Иттифоқи давлатларида бу лимит 480 АҚШ долларидан ошмайди, Хитойда эса 722 долларни ташкил этади.
Қайд этилишича, охирги йилларда бож олинмайдиган тартибдан суиистеъмол ҳолатлари кўпайган. Айрим шахслар бир ой ичида бир неча бор чегарани кесиб ўтиб, тижорат миқёсида товар олиб кириш орқали божхона тўловларидан қочган. 2024 йилнинг ўзида 600 дан ортиқ қонунбузар аниқланган, улар томонидан 21 миллиард сўмлик ноқонуний киримлар бўйича 1190 ҳолат қайд этилган.
Шунингдек, почта ва курьерлик хизматлари орқали бож олинмайдиган товарлар лимити ҳам ўзгарди.
Эндиликда жисмоний шахслар ҳар ойда 200 АҚШ долларигача бўлган товарни бож тўламасдан қабул қилиши мумкин. Бу лимит илгари ҳар чоракда 1000 долларни ташкил этган.
Расмий изоҳда алоҳида таъкидланишича, янги тартиблар нафақат ноқонуний тадбиркорликнинг олдини олиш, балки асраш ва ҳалол рақобат учун тенг шароитлар яратишга хизмат қилади.