Марио Тедди: “Леонардо да Винчи ўзининг кўплаб ихтироларида шарқ олимларининг илмий меросига таянган – бу шубҳасиз ҳақиқат!”.
Италиялик машҳур олим Леонардо да Винчи мероси бўйича таниқли мутахассис, дизайнер, рақамли санъат устаси Марио Тедди Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига ташриф буюрди. Меҳмон Ислом цивилизацияси марказининг улуғворлигидан ҳайратда қолди:
"Италиядаги учрашувимиз чоғида Ислом цивилизацияси маркази директори мени Ўзбекистонга таклиф қилди. Мен Марказ ҳақида тасаввурга эга эдим, лекин уни ўз кўзим билан кўриб, улуғворлиги ва гўзаллигидан ҳайратга тушдим. Айниқса, меъморий услуб, интерьер дизайни, ноёб равоқлар ва бадиий безаклар уни ислом цивилизацияси тарихидаги энг буюк маданий лойиҳалардан бирига айлантиради. Ишончим комилки, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев бошчилигидаги ушбу лойиҳа жаҳон миқёсидаги ўхшаши йўқ мегалойиҳага айланади", — деди италиялик олим.
Маълумот учун, Марио Тедди мультимедиа ва музей таълими бўйича етакчи мутахассис бўлиб, Миландаги Леонардо да Винчи фан ва технология музейлари лойиҳалари билан танилган. Бундан ташқари, дастурлаш, 3D графикалар, видеоўйинлар, виртуал реаллик ва мулътимедиа иловалари яратиш бўйича бир қатор ишларни амалга оширган. У Леонардо да Винчи мероси, қадимий технологиялар ва уларнинг замонавийликка таъсири бўйича таниқли тадқиқотчи ҳисобланади.
Марио Тедди учрашувда Леонардо да Винчи ва Микеланжело каби Ғарб Ренессанси олимлари Марказий Осиё алломаларининг илмий меросидан фойдалангани, Ўзбекистонда етук ўзбек олимлари кашфиётларидан илҳомланган Леонардо да Винчига бағишланган кўргазма ташкил этиш режалаштирилгани ҳақида эслатиб ўтди.
"Бунга ишонмаслигингиз мумкин, аммо Леонардонинг энг буюк ихтироларидан баъзилари Беруний, Хоразмий, Фарғоний каби буюк ўзбек олимларининг асарларига асосланган. Мақсадимиз – ислом илм-фанининг Европа ривожланишига қандай таъсир кўрсатганини дунёга намойиш этиш ва бу кашфиётларни Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига тақдим этиш. Мисол учун, Берунийнинг китобларида кейинчалик Леонардо да Винчи томонидан амалга оширилган кўплаб ғояларни топиш мумкин. Кўриниб турибдики, да Винчи қадимги математика ва геометрияни ўрганган ва бу бежиз эмас! Зеро, замонавий математика асослари айнан сизларнинг заминингизда дунёга келган. Бу халқингизнинг тарихий фахри ва биз бу кашфиётларни замонавий технологиялар ёрдамида жонлантириш ниятидамиз", — дея таъкидлади Тедди.
Италиялик олим Марказ экспозицияларида ўзбек олимларининг илмий меросидан илҳомланган Микеланжело асарлари намойиш этилишидан мамнунлигини билдирди ва ушбу таклифни қўллаб-қувватлади.
Келишувга кўра, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказида Беруний, Хоразмий ва бошқа буюк алломаларнинг асарлари Уйғониш даврига қандай таъсир кўрсатганини намойиш этиш мақсадида "Ўзбекистон буюк алломалари ва Микеланжело" экспозицияси ташкил этилади.
Шунингдек, Марио Тедди билан учрашувда Ислом цивилизацияси маркази экспозициясини мультимедиа технологиялари ёрдамида бойитиш, шунингдек, ташриф буюрувчиларга ислом илм-фани ва санъати муҳитига чуқурроқ кириб бориш имконини берадиган рақамли музей экспозицияларини яратиш масалалари муҳокама қилинди.
Мазкур учрашувда Туркиянинг музей иши ва медиа соҳасида катта тажрибага эга “Outdoor Factory” компанияси раҳбари Синан Тураман, Германиянинг медиа соҳаси бўйича етук мутахассиси Томас Мюллерлар ҳам иштирок этишди. Лойиҳага яқиндан ёрдам беришга, ҳамкорлик қилишга тайёрликларини билдириб ўтишди.
Шунингдек, Алоҳида муҳим ижтимоий, маданий ва тарихий аҳамиятга эга бўлган объектларни қуриш, реконструкция қилиш ва капитал таъмирлаш дирекцияси раҳбари Рустам Шоабдураҳмонов ҳам ўз фикрларини билдириб, жонажон ўлкамиз тарихи, маданияти ва илм-фани равнақи йўлидаги кўмаги учун меҳмонларга миннатдорчилик билдирди. Уларга мазкур лойиҳада муваффақият тилаб, қўллаб-қувватлашга тайёрлигини таъкидлаб ўтди.
"Дунёдаги маданият марказларида илғор технологиялардан фойдаланиш аллақачон ижобий натижалар бермоқда. Жорий йилнинг 29 январь куни марказ фаолияти билан танишиш чоғида ҳурматли Президентимиз ушбу тарихий маконда инновацион технологиялар ёрдамида илм-фаннинг жаҳон тарихига қўшган ҳиссасини ўрганиш ва намойиш этиш бўйича тегишли топшириқлар бергандилар. Шунинг учун биз халқаро тажрибани ўрганмоқдамиз. Яқинда Италия давлатига бўлган сафаримиз чоғида қатор экспертлар ва олимларни мамлакатимизга таклиф этган эдик. Уларнинг тажрибасидан унумли фойдаланиб, Марказ экспозицияларини глобал даражада интерактив таълим, маданий-маърифий платформага айлантиришни мақсад қилганмиз," — деди марказ директори Фирдавс Абдухолиқов учрашув давомида.
Эслатиб ўтамиз, 12-16 февраль кунлари Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази делегацияси илмий-ижодий ташриф билан Италияда бўлгани ҳақида хабар берилган эди. Ушбу сафар доирасида Италияда бир қатор кутубхона, музей вакиллари, экспертлар ва коллекционерлар билан музокаралар ўтказилди.
