Ўзбекистон очиқ маълумотлар йўналишида яна бир муҳим ютуққа эришди. “Open Data Inventory” (ODIN) халқаро рейтингида 2024 йил учун эълон қилинган янгиланган кўрсаткичларга кўра, Ўзбекистон 198 та давлат орасида 83 балл тўплаб, 12-ўринни эгаллади. Бу натижа билан мамлакат Марказий Осиёда биринчи ўринни сақлаб қолди.
“ODIN” рейтинги нима?
“Open Data Inventory” (ODIN) рейтинги расмий статистик маълумотларнинг очиқлиги ва қамров даражасини баҳолайди. Рейтингни тузишда маълумотларнинг фойдаланувчилар учун очиқлиги, уларни қандай форматда тақдим этилаётгани ва қанчалик тўлиқ экани инобатга олинади.
Ўсишга нималар сабаб бўлди?
2023 йилда Ўзбекистон 70 балл билан 30-ўринда эди. Яъни мамлакат бир йил ичида 18 поғонага юқорилади. Бундай катта скатнинг асосий сабаблари қуйидагилар ҳисобланади:
— Маълумотларни ҳудудлар, тармоқлар ва йиллар кесимида эълон қилиш;
— Охирги 5–10 йиллик маълумотларнинг динамик қаторларда тақдим этилиши;
— Вилоят ва туман даражасидаги кўрсаткичларни жамоатчиликка етказиш;
— Метамаълумотлар билан бойитилган очиқ маълумотлар;
— Файлларни турли форматларда юклаб олиш имконияти.
CIAT – янги статистика платформаси
Миллий статистика қўмитаси томонидан ишлаб чиқилган ва фаолият юритаётган СИАТ (Статистика интеграллашган ахборот тизими) бу ютуқда катта роль ўйнади. Бугунги кунда ушбу платформа орқали 2 900 дан ортиқ кўрсаткичлар ўзбек, рус ва инглиз тилларида, бешта турли форматда, бепул тақдим этилмоқда.
“Open Data Watch” ташкилоти “СИАТ” тизимининг имкониятларини ижобий баҳолаган ва бу Ўзбекистоннинг “ODIN” рейтингида юқори натижа қайд этишига туртки берган.
Ўзбекистоннинг сўнгги йиллардаги натижалари:
— 2017 йил: 180 давлат ичида — 167-ўрин (18 балл)
— 2018 йил: 178 давлат ичида — 168-ўрин (19 балл)
— 2020 йил: 187 давлат ичида — 44-ўрин (63 балл)
— 2022 йил: 192 давлат ичида — 40-ўрин (66 балл)
— 2023 йил: 195 давлат ичида — 30-ўрин (70 балл)
— 2024 йил: 198 давлат ичида — 12-ўрин (83 балл)
Бу ўсиш сўнгги йилларда статистик маълумотларнинг очиқлиги ва шаффофлигига қаратилган ислоҳотлар самараси экани таъкидланмоқда.
