Таиланд пойтахти – Бангкок шаҳрида бўлиб ўтган "Пекин+30" шарҳлари бўйича Осиё-Тинч океани вазирлар конференцияси бўлди. Унда Ўзбекистон Республикаси Хотин-қизлар масалалари қўмитаси раиси ўринбосари М.Нурматова, Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази директори ўринбосари Д.Муратовадан иборат мамлакатимиз делегацияси иштирок этди. Бу ҳақда Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг матбуот хизмати хабар қилмоқда.
Ушбу уч кунлик конференция БМТнинг Осиё-Тинч океани учун иқтисодий ва ижтимоий комиссияси ҳамда “БМТ-Аёллар” тузилмаси томонидан ташкил этилди. Анжуман келгуси йилда нишонланадиган Пекин декларацияси ва Ҳаракатлар платформасининг 30 йиллигига тайёргарлик кўриш доирасида ўтказилди.
Конференциянинг асосий мақсади сўнгги беш йил давомида Осиё-Тинч океани минтақасида Пекин декларацияси ва Ҳаракатлар платформасини амалга оширишдаги тараққиёт даражасини баҳолашга қаратилди. Бунда гендер тенгликка эришиш ва аёлларнинг ҳуқуқ ҳамда имкониятларини кенгайтиришга оид муаммоларни ҳал этиш борасидаги илғор тажрибалар, сабоқлар ва устувор ҳаракатлар кўриб чиқилди ва 2030 йилгача бўлган Барқарор ривожланиш дастурининг айни йўналишлари қай даражада амалга оширилгани таҳлил этилди.
Конференция доирасида, шунингдек:
Бунда гендер тенглигини таъминлаш, аёлларнинг ҳуқуқлари ва имкониятларини кенгайтиришга кўмаклашиш бўйича эришилган ютуқлар ҳамда устувор чора-тадбирларнмуҳокама қилинди. Музокараларда тегишли давлатлар ҳукуматлари, фуқаролик жамияти ва ёшлар гуруҳлари, хусусий сектор ҳамда илмий доиралардан 1 минг 200 дан ортиқ делегатиштирок этди.
БМТнинг Осиё ва Тинч океани учун иқтисодий ва ижтимоий комиссияси ижрочи котиби Армида Салсия Алишаҳбана ўз кириш сўзида “Аёллар умумий келажагимизни белгилайдиган масалаларда етакчи бўлишлари керак”, деб таъкидлар экан, хотин-қизларни муваффақиятга эришиш имкониятларини яратишга чақирди. Жумладан, “Биз аёлларэртанги куннинг ечимларини дадил илгари суришлари учун уларни зарур воситалар, таълим ва ресурслар билан таъминлашимиз керак”, деди А.Алишаҳбана.
Ўз навбатида, “БМТ-аёллар” тузилмасининг ижрочи директори Сима Бахус “Пекин+30”шарҳининг кўриб чиқилиши Пекин ҳаракатлар платформасини амалга оширишни жадаллаштириш учун сиёсий ирода ва жамоатчилик иштирокини кучайтириш имкониятини тақдим этади”, деб қайд этди.
Тадбир иштирокчилари бугунги кунда Осиё-Тинч океани минтақасида ҳар қачонгидан ҳам кўпроқ қизлар мактабга қатнаётганини эътироф этдилар. Маълум қилинишича, 2000 йилдан бошлаб оналар ўлими учдан бир қисмга камайган ва аёллар сиёсат, бизнес ва раҳбарлик лавозимларига имкон қадар кенг жалб этилмоқда.
Аммо, сўнгги ўн йилликларда эришилган ютуқларга қарамай, минтақадаги тараққиёт секин ва номутаносиб тарзда кечмоқда. Хавфлитўсиқлар ҳануз сақланиб турибди. Яъни, чуқур илдиз отган камситишлар, жинсий тафовутга урғу берилиши ва гендерга асосланган зўравонликнинг авж олиши, меҳнатга ҳақ тўланмайдиган парвариш ва уй ишларининг нотенг тақсимоти, гендер тенгликни таъминлашгасармояларнинг чекланиши каби ўткир муаммоларжамиятнинг барқарор ривожланишига тўсқиқлик қилмоқда.
Тадбир давомида бўлиб ўтган очиқ муҳокамаларда турли мамлакатлардан келган иштирокчилар ўз тажрибалари билан ўртоқлашди. Ўзбекистоннинг гендер тенгликка эришиш, аёлларнинг иқтисодий ҳуқуқ ва имкониятларини таъминлаш, сиёсат ва қарор қабул қилиш жараёнларида хотин-қизларнинг вакиллигини ошириш, шунингдек, хотин-қизларга нисбатан зўравонликнинг олдини олиш борасидаги тажрибаси халқаро миқёсда қўллаб-қувватланди ва гендер тенгликни илгари суришнинг илғор амалиётларидан бири сифатида эътироф этилди.
