Пекиннинг жавоб чоралари Оқ уй томонидан хитой маҳсулотларига бож 125, айрим хабарларга кўра 145 фоизгача кўтарилганидан сўнг амалга оширилди. Бу аввалдан мавжуд бўлган 20 фоизлик солиққа қўшимча тариқасида киритилди. The New York Times газетаси шу ҳақда ёзган.
Бугун, 11 апрель, жума куни Хитой АҚШ маҳсулотларига қўйиладиган божлар 84 фоиздан 125 фоизгача оширилаётганини эълон қилди. Бу икки йирик давлат ўртасида авж олаётган савдо уруши доирасида Хитойнинг учинчи бор жавоб чораси бўлди. Хитой Вазирлар Маҳкамаси — Давлат кенгаши — томонидан эълон қилинган ушбу қарордан аввал, пайшанба куни Трамп маъмурияти АҚШга олиб кирилаётган хитой маҳсулотларига қўйилаётган минимал бож миқдори 145 фоиз эканини расман маълум қилди.
Хитойнинг билдиришича, янги божлар шанба кунидан бошлаб кучга киради.
Сўнгги икки ҳафтада дунёдаги икки етакчи давлат ўзаро “бирга-бир” жавоб чораларини қўллаш билан банд бўлиб, халқаро савдода бевосита тўсиқларни кучайтирмоқда. Бу эса жаҳон бозорларини ларзага солиб, кўплаб иқтисодиётларга таҳдид солмоқда.
Шу ҳафта президент Дональд Трамп аввал ўрнатилган “ўзаро жавоб божлари”дан бир қанчасини қайта кўриб чиқди ва бир қатор мамлакатлар учун енгилликлар берди. Аммо Хитойга нисбатан солинаётган юкламаларни камайтириш ўрнига, уларни 125 фоизгача оширишни танлади. Бу қарор Хитойнинг АҚШ маҳсулотларига 84 фоиз бож жорий қилиш ҳақидаги қарорига жавоб сифатида қабул қилинди.
Ўзаро бож урушлари америкалик ва хитойлик компанияларни, уларнинг бир-бирига боғлиқ ишлаб чиқариш ва етказиб бериш тизими – таъминот занжирларини кескин равишда қисқартиришга мажбур қилмоқда. Кўплаб корхоналар ҳозирда вазият барқарорлашишига умид қилиб, буюртмаларни тўхтатмоқда.
Пайшанба куни Оқ уйдаги расмийлар хитой маҳсулотларига қўйилаётган минимал бож миқдори 145 фоиз эканини яна бир бор аниқ таъкидлади. Шу билан бирга, транспорт воситалари, темир ва алюминий маҳсулотлари, ҳамда Трампнинг илк президентлик давридан бери божлар солинаётган бошқа товарлар учун соҳаларга хос қўшимча божлар ҳам жорий этилди.
Жума куни Хитой етакчиси Си Цзиньпин Вашингтон ва Пекин ўзаро божлар орқали зарбалар беришни бошлаганидан буён биринчи марта жамоат олдида бож масаласида фикр билдирди.
“Бож урушида ғолиб бўлмайди. Жаҳонга қарши чиқиш ўзини-ўзи яккалаб қўйишга олиб келади”, — деди у.
Хитой Савдо вазирлиги матбуот котибининг жума кунги анжумандаги баёнотига кўра, Трамп маъмуриятининг Хитойга нисбатан қўллаётган ёндашуви — “иқтисодий жиҳатдан амалиётга эга бўлмаган рақамлар ўйинидир”. “Бу энди жуда кулгили бўлиб кетди”, — дея фикр билдирган матбуот котиби.
Эслатиб ўтамиз, Кеча Трамп Хитойдан келтириладиган товарлар учун божларни 125 фоизга оширган эди.
Абдуллоҳ Саййид
