Жаҳон метеорология ташкилотининг ўтган йилги ҳисоботига кўра, 2024 йилда сайёрада кучи ва кўлами бўйича ўхшаши бўлмаган тахминан 150 та экстремал табиий ҳодиса қайд этилган. Бу воқеалар беқиёс деб баҳоланди — бу турдаги ҳодисалар илгари Ер юзида ҳеч қачон кузатилмаган. Мутахассисларнинг таъкидлашича, бу каби ҳолатларга асосий сабаб — иқлим ўзгаришининг давом этишидир.
Океанология институтининг Океан ва атмосфера ўзаро таъсири лабораторияси раҳбари, Россия Фанлар академияси академиги Сергей Гулёв фикрича, сўнгги 100–150 йил ичида инсон фаолияти туфайли юзага келган глобал исиш натижасида ўртача ҳарорат индустриал даврдан олдинги ҳолатга нисбатан тахминан 1,09 даражага ошган. Шу билан бирга, у ер қитъаларида исиш қуруқликда ҳарорат 1,54 даражага, океанларда эса 0,88 даражага ошган. Бу ҳолат Дунё океанидаги юқори иссиқлик сиғими ва инерцияси билан боғлиқ.
Олимнинг қайд этишича, айниқса Арктика каби ўрта ва юқори кенгликлардаги ўзгаришлар жуда тез суръатда кечмоқда. Экваторга яқин ҳудудларга нисбатан бу ерларда ҳарорат анча тез ўсмоқда. Аммо исиш фақат ҳароратнинг ортиши билан чекланиб қолмаяпти — у кучли ва экстремал об-ҳаво ҳодисаларининг кўпайиши билан ҳам намоён бўлмоқда.
У мисол сифатида 2010 йилни келтирган. Ўша йили Россиянинг Европа қисмида ҳарорат меъёрдан 7 даража юқори бўлган иссиқлик қайд этилган. Шу пайтда Сибир ва Покистонда аномал совуқ бўлган, Ғарбий Европада эса кучли ёмғирлар натижасида тошқинлар содир бўлган.
Шу боис, мутахассиснинг сўзларига кўра, глобал исиш бу шунчаки бир асрда бир даражага ҳарорат кўтарилиши эмас — бу ураганлар, ёмғирлар, узоққа чўзилган қурғоқчилик ва вайронкор тошқинларгача бўлган жиддий иқлимий ўзгаришлар мажмуасидир.
